??? ??????? ??? ????? ??? ???? ?????? ? ?????

0

June Nilian Sang — Min Aung Hlaing cu ASEAN Summit ah kan sawm lai lo, tiah ASEAN Chair a tuan liomi Brunei nih a thanh cang. Nizan NHK nih a tial mi kha thawng fiang a si ko, tinak a si.

Kawlram aiawhtu ah political post a tlai lomi (non-political representative) tu sawm an si lai, ti a si. Hi nih a hun langhter mi cu cozah aiawh um loin ram aiawh lawng meeting kaiter ding ti phun khi a si.
 
Foreign Ministry tang ah a ummi permanent riantlai pakhatkhat kha hei thlah a si lai. Kawl ralkap nih a kalter lai nain technical in cun [cozah] a aiawh ti khawh a si lo.
 
Mahti ka ti tikah Kawl ralkap thlah mi nih mipi a kan aiawh lai, ti duhnak a si lo, ASEAN lei nih political representation an duh lo caah cozah aiawhtu an ngei lo, ti duhnak a si.
 
??? ??? ? ??? ????
NHK nih a tial ning ah khan Foreign Ministry tang i, a tuan mi official pakhatkhat sawm an si lai, a ti. Kawl ralkap aiawh chimnak nawl ngeitu Zaw Min Tun (zaw-me-lung tiah auh mi) nih aho dah kan thlah lai ti a fiang rih lo, a ti. Nain, Foreign Minister tang in director level hrawng kaiter khawh a sinak kong cu media sin ah a chim chung cang.
 
????? ????? ?? ??? ?????
Democracy ram ah election an tuah tik i, teitu cozah an hun kai tik paoh ah direct in chapnak le thlennak nawl an ngeih mi “rian” paoh khi political post a si. Cozah rian ti khawh zong a si.
 
Cozah a kai thar nih cu bantuk nawl an ngeih lomi paoh cu permanent rian a si. Mah cu mizapi ca riantuantu (public servant) pawl kha an si. Mah cu atu i ASEAN nih non-political representative an timi kha a si.
 
Cucaah, a ralai dingmi ASEAN Summit (26-18 Oct) ah Kawl ralkap nih a thlah dingmi hi uknak an lak hnu ah amah nawl in rian a pek thar mi Foreign Minister Wuna Maung Lwin te pawl bantuk va kai zong a ngah lai lo tinak a si.
 
A tawinak in, Kawlram cu hnon a si lo. Kawl ralkap tu cu hnon an si, ti khawh a si.
 
??? ????? ?? ??? ???? ?? ???
Malaysia cozah nih an chim ning ah si seh, Kawlram caah ASEAN palai an thimmi Erywan Yusof chimrel ning ah si seh, Kawl ralkap nih ASEAN hnatlaknak a tuanchuah duh lo ruang bik ah a si.
 
Cucu, April 24 ah ASEAN Summit nih Kawlram buainak kong tawlrel ding ah hnatlaknak pa (5) an rak ngeih mi kha a si.
Kawl ralkap zong nih ka tawlrel ko lai, tiah a rak pom ve mi a si. Nain a hun tuanchuah lo tik ah an ing a puanh hna nak hi a si. A tang lei ah ASEAN hnatlaknak pa (5) cu ka hun langhter than i, hun zoh hmanh ulaw tha tein a zulh mi pakhat hmanh a um rih lo.
 
????? ????-?????? ????????? –
1. Aho paoh nih hruhru hranghrang (violence) tuahsernak vialte ngol ding
2. Dai tein buainak a dih khawh naklai a that nak in biaruahnak tuah ding
3. ASEAN Secretary-General bawmhnak in ASEAN Chair a aiawhtu palai nih lamkaltu tuan piak ding
4. ASEAN nih Coordinating Center for Humanitarian Assistance [AHA Center] hmang in hartong mi hna bawmhnak pek ding.
5. Kawlram caah thlah ding mi ASEAN palai (Special Envoy) cu Kawlram ah luhter in a herh mi phu he paoh i ton ding.
 
???? ?????? ??? ?????? ?? ?????
Kawl ralkap nih “ASEAN Charter ning in kan kalpi ko lai” tiah an chim kha nan rak theih pah tawn theo lai.
Mah zawn ah khin an chim duh bik mi cu ASEAN Charter chung i “non-interference” le biachahnak tuah tik ah “consensus” in tuah ding timi khi a si. Mah pahnih hi “ASEAN Way” timi ah khin a biapi in hun theih khun mi a si – April ah khan ka rak tial bal cang.
Atutan ASEAN resolution a hun chuah hlan ah khan Kawl ralkap cu zumhnak an ngei ngai – ASEAN nih mahti hnon taktak lai ding hi an rak ruat lo.
 
Nain, hitin a hun si taktak tikah an caah chim awk a tlawm ngai. An rak i uar tuk mi ASEAN Way cu an hun mawhchiat colh. Zaw Min Tun nih aa thawh i, “ASEAN nih a kalpi tawn mi ‘consensus’ in biachahnak le ‘non-interference’ timi khi a thazaang dernak a si, a hun ti colh.
 
????? ???? ??? ? ???????? ??
“Consensus” in biachahnak tuah timi cu zapi hnatlaknak in biafunnak fehter khi a si. Cucaah tutan nih a kan hmuhsak mi cu ASEAN member chung ah Kawl ralkap hi dirkamhtu a ngei lo tinak a si.
 
Philipines, Thailand le Vietnam tibantuk nih khin an rak dirpi ngai tawn nain tutan cu phun dang ngai in a hun um, tinak a si. ASEAN tuanbia zong ah aa phundang ngaimi a hun si.
 
???????????
Kawl ralkap cu, UN ah a sung, EU nih a cohlang lo, US le a hawitha ram pawl nih an cohlang kho rih lo, innpa ram lak ah aa bochan bikmi China nih a suaophao ti lo, India nih a suaophao ngam ve lo, Russia nih le hriamnam cawkzuarh lawng ah a komh duh. Vawlei cung ah kawp a ngei lo chin lengmang cang. Mah hi Kawl nih cun ကမ္ဘာ့အလယ်မှာ လူရာမဝင်တာပဲဖြစ်တယ် an ti ? +++
 

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: