ပလက္၀သည္ခ်င္းျပည္

0

Paletwa, Chin State

နိဒါန္း
Arakan Army (AA) ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္အထူးသျဖင့္ AA ႏွင့္ စစ္တပ္တိုက္ပဲြျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပလက္၀ကိုမိမိတို႔၏နယ္ေျမျဖစ္သည္ဟုေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားမွ ပလက္၀သည္ မိမိတို႔၏နယ္ေျမျဖစ္သည္ဟု အသံထြက္ေပၚလာျခင္းသည္ ယခု၌သာမဟုတ္ပဲ ယခင္ကတည္းကပင္ျဖစ္သည္။Free Ranger Burma (FRB) မွ ထုတ္ေ၀ေသာ ၄င္းတို႔၏လႈပ္ရွားမႈစာေစာင္တြင္ ပလက္၀သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္သည္ဟုေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္။ မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ိဳးမဟုတ္ေသာတျခားလူမ်ိဳးမ်ားမွ FRB ကိုယင္းသို႔ေဖာ္ျပျခင္းသည္ မွားေနေၾကာင္းေထာက္ျပၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ FRB မွထုတ္ေ၀ေသာစာေစာင္တိုင္းတြင္ ပလက္၀သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ျဖစ္သည္ဟု ျပန္လည္ေရးသားေဖာ္ျပသည္။ AA သည္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ရိွ အခ်ိဳ႕ေသာေက်ာင္းမ်ား၏ ဆိုင္းဘုတ္တြင္ေရးထားေသာခ်င္းျပည္နယ္ကိုပယ္ဖ်က္ၿပီးရခိုင္ျပည္နယ္ဟုအစားထိုးေရးသားခဲ့ၾကသည္။မၾကာေသးမီွကာလတြင္ Panglong ၿမိဳ႕၌က်င္းပေသာ Ethnic Youth Conference တြင္ Arakhan National Party ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာေဒါက္တာေအးေမာင္မွ “၁၉၅၃-၅၄ ခုႏွစ္တြင္ မိမိတို႔ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ေတာင္တန္းေဒသျဖစ္ေသာ ပလက္၀ကို Chin Special Division သို႔လဲႊအပ္ခဲ့သည္” ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။ Facebook ေပၚတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားမီဒီယာမ်ားတြင္ေသာ္လည္းေကာင္းဖတ္ရႈပါကစိတ္စြဖြယ္ရာေကာင္းလွပါသည္။ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားမွ ပလက္၀သည္ မိမိတို႔၏နယ္ေျမျဖစ္သည္ဟုအဓိကကိုင္စဲြထားေသာအခ်က္မွာ “ပလက္၀သည္ ArakanHills Tract အတြင္းတြင္ တည္ရိွသည္” ဟူ၍ျဖစ္သည္။ရခိုင္ဘုရင္လက္ထက္တြင္ တည္ရိွခဲ့သည္ဟူ၍လည္း တခ်ိဳ႕လူေတြကေျပာၾကသည္။

အင္အားကိုအသံုးျပဳေသာစနစ္ (Might is right)

“Might is right” ဆိုသည္မွာအတိုခ်ံဴးအားျဖင့္ “အင္အားႀကီးေသာသူမွ တရားသည္ျဖစ္ေစ၊ မတရားသည္ျဖစ္ေစသူလုပ္ခ်င္ေသာအရာအားလံုးကိုအင္အားသံုး၍လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသည္”ဟုဆိုလိုသည္။တျခားနည္းျဖင့္ေဖာ္ျပမည္ဆိုပါကအင္အားအသံုးျပဳၿပီးအုပ္ခ်ဳပ္မင္းမူေသာစနစ္ကုိဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္ပြားသည္အထိ “Might is right” စနစ္ကိုကမၻာတစ္၀ွမ္းတြင္က်င့္သံုးခဲ့သည္။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာသမိုင္းကိုေလ့လာၾကည့္ပါကလည္းအင္အားႀကီးေသာလူမ်ိဳးမွအင္အားနည္းေသာလူမ်ိဳးကိုသြားေရာက္တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကသည္။ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္းကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းျဖင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာတိုင္းျပည္ရိွခဲ့ေသာ္လည္းၿဗိတိသွ်လက္ထက္မတိုင္မီ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္တြင္ ဗမာ့ဘုရင္မွ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ်ႏွင့္ဗမာတိုက္ပဲြ (First Anglo-Burmese War) ကာလတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိုဗမာ့ဘုရင္ စစ္ရွံဴးေၾကး (War Reparation) အျဖစ္ အဂၤလိပ္လက္ထဲသို႔ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ၁၈၂၆ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္တြင္ တစ္ဖန္ေရာက္ရိွခဲ့သည္။

အဂၤလိပ္လက္ထက္မတိုင္မီယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ိဳးမ်ားအနက္ မြန္ႏွင့္ ရခိုင္မ်ားမွအပတျခားလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကုိယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းစနစ္ျဖင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာလြတ္လပ္သည့္ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ အဂၤလိပ္သည္ သီေပါမင္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာဗမာျပည္ကို ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ အျပီးတိုင္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။သီေပါမင္းကိုလည္းဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးအိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏို္င္ငံတြင္ေနထိုင္ၾကေသာတျခားလူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္းအဂၤလိပ္မွတဆင့္ၿပီးတဆင့္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္း ၁၈၉၀ ခုႏွစ္မွ စတင္၍တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။

ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီ

ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီလက္ထက္တြင္ ယေန႔ Pakistan, India, Bangladesh, Sri Lanka ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံစသည့္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ၿဗိတိသွ်-အိႏၵိယဟူ၍အုပ္ခ်ဳပ္မႈယူနစ္တစ္ခုေအာက္၌ရိွခဲ့ၾကသည္။အဂၤလိပ္လက္ထက္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ် အိႏၵိယကို ၿဗိတိသွ်-အိႏၵိယႏွင့္ ၿဗိတိသွ်-ဗမာဟူ၍ (Burma Act 1935 အတိုင္း) ခဲြျခမ္းခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ်သည္မတူကဲြျပားေသာအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံကိုမတူကဲြျပားေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္(၃)မ်ိဳးျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ပထမစနစ္ျဖစ္ေသာMinisterial Burma (Proper Burmaဟူ၍လည္းေခၚသည္။)ေအာက္တြင္ တနသၤာရီ၊ ရခိုင္၊ ပဲခူးႏွင့္ ဧရာ၀တီဟူ၍တိုင္းေဒသ (၄) ခုရိွခဲ့သည္။ ေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) သို႔မဟုတ္ Scheduled Areas ေအာက္တြင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ရာေဒသမ်ားပါ၀င္သည္။ ကယားျပည္နယ္သည္ မည္သူ႕ကိုလိုနီေအာက္တြင္မွ် မရိွခဲ့ေသာ္လည္း ၿဗိတိသွ်အစိုးရမွ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာလြတ္လပ္သည့္တိုင္းျပည္အျဖစ္ရပ္တည္ခဲ့သည္။

ေတာင္တန္းေဒသမ်ား (Frontier Areas)

ၿဗိတိသွ်ျမန္မာကိုလိုနီေအာက္ ေတာင္တန္းေဒသဆိုသည္မွာ Ministerial or proper Burma ထဲတြင္မပါပဲကယားျပည္နယ္ကဲ့သို႔လည္းလြတ္လပ္ေသာေဒသမဟုတ္သည့္က်န္နယ္ေျမမ်ားကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) သက္မွတ္ခဲ့ရျခင္း၏ေနာက္ကြယ္တြင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရိွခဲ့သည္။ၿဗိတိ္သွ်မွ ယင္းေတာင္တန္းေဒသကိုသိမ္းပိုက္စဥ္ကာလတြင္ ၿဗိတိ သွ်နယ္ခ်ဲ႕မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာေတာင္တန္းေဒသရိွေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကားသေဘာတူညီခ်က္ အတိုင္းစီမံခန္႔ခဲြအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ေတာင္တန္းေဒသတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ိဳးအခ်ိဳ႕သည္ ယင္းနယ္ေျမႏွင့္ဆက္စပ္လ်က္ရိွေသာေျမျပန္႔ရိွတျခားလူမ်ိဳးမ်ားအားသြားေရာက္တိုက္ခိုက္လ်က္ရိွေသာေၾကာင့္ ေတာင္တန္းေဒသတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ိဳးမ်ားမွ ေျမျပန္႔ေဒသ၀င္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္တားဆီးႏိုင္ရန္အလို႔ငွာဥပေဒမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ခ်င္းလူမ်ိိိဳးမ်ားအတြက္ Chin Hills Regulation Act (1896) ဟူ၍ဥပေဒတစ္ခုျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီးယင္းဥပေဒအတိုင္း ၿဗိတိသွ်တို႔ကအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ယင္းဥပေဒသည္ Mizoram ျပည္နယ္ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ နာဂေတာင္တန္းကိုေသာ္လည္းေကာင္းလႊမ္းၿခံဳခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးရရိွၿပီးေနာက္ ယင္းဥပေဒကိုအသံုးျပဳၿပီးအျခားလူမ်ိဳးမ်ားေတာင္ေပၚေဒသသို႔ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ျခင္းကိုတားဆီးရန္အတြက္ အသံုးျပဳခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံရိွ Nagaland ႏွင့္ Mizoram ျပည္နယ္တို႔တြင္လည္း ၄င္းဥပေဒကို ယေန႔အထိဆက္လက္က်င့္သံုးေနဆဲျဖစ္သည္။ တျခားလူမ်ိဳးမ်ားမွ Nagaland ႏွင့္ Mizoramျပည္နယ္သို႔ သြားေရာက္လိုပါက Inner Line Permit ရိွမွသာသြားေရာက္လည္ပတ္ခြင့္ရိွသည္။ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသည္ အပိုင္း (၁) ႏွင့္ (၂) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရိွသည္။ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ ဘုရင္ခံ၏အၾကံေပးခ်က္ျဖင့္မိမိတို႔၏ဓေလ့ထံုးတမ္းအရတင္ေျမွာက္ေသာသူႀကီး (Traditional Chief) မွ တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ Ministerial Burma တြင္မူၿဗိတိသွ်အစိုးရမွတိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္သည္။

ေတာင္တန္းေဒသတြင္ေနထိုင္ေသာခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား

ေရွးပေ၀သနီကတည္းကပင္ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အႏွံ႔အျပားေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ အခ်ဳိ႕သည္ ေျမျပန္႔၌ေသာ္လည္းေကာင္း (ဥပမာအားျဖင့္အရိႈခ်င္း)၊ အခ်ိဳ႕သည္ ေတာင္ေပၚေဒသ၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕သည္ ျမစ္ေခ်ာင္းေဘး၌ေသာ္လည္းေကာင္း ျပန္႔ႏွံ႔ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) ရိွခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကိုChin Hills Districtႏွင့္Arakan Hill Tractsဟူ၍နယ္ေျမႏွစ္ခုျခမ္းျပီးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE)၏အစီရင္ခံစာအရ ေနရာအက်ယ္အ၀န္းႏွင့္ လူဦးေရ (၁၉၄၁ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ)သည္ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။ (ဤသန္းေခါင္စာရင္းသည္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ေကာက္ခဲ့ေသာသန္းေခါင္စာရင္းျဖစ္ေသာ္လည္းဒုတိယကမၻာစစ္ကာလတြင္ အခ်က္အလက္အားလံုးေပ်ာက္ဆံုးခဲ့သျဖင့္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္စာရင္းကိုအေျခခံၿပီး ၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရတိုးပြားလာႏိုင္သည့္ထင္ျမင္ခ်က္ျဖင့္ ျပဳစုျခင္းျဖစ္သည္။)

Chin Hills District

နယ္ေျမအက်ယ္အ၀န္း – ၁၀,၃၃၇ စတုရန္းပိုင္
လူဦးေရစုစုေပါင္း – ၁၈၆,၀၀၀
လူမ်ိဳးအလိုက္လူဦးေရ
ခ်င္းလူမ်ိဳး – ၁၈၃,၇၆၈ or ၉၈.၈%
အျခားလူမ်ိဳးမ်ား – ၂,၂၃၂ or ၁.၂%

“Kanpalet Subdivision in the south of the District has close ties with the neighboring Chin population in Ministerial Burma” ဟူ၍ ၄င္း၏ေအာက္တြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Chin Hills District အျပင္ အခ်ိဳ႕ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္Ministerial Burma ထဲတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။

Arakan Hill Tracts

နယ္ေျမအက်ယ္အ၀န္း – ၃၅၄၃ စတုရန္းမိုင္
လူဦးေရ – ၃၄,၀၀၀
လူမ်ိဳးအလိုက္လူဦးေရ
ခ်င္းလူမ်ိဳး – ၂၅၇၇၂ or ၇၅.၈%
အျခားလူမ်ိဳးမ်ား – ၄၆၂၄ or ၁၃.၆%
ဗမာလူမ်ိဳးအုပ္စု – ၃၅၇၀ or ၁၀.၆%

“The Burma Group of the population who are Arakanese Buddhists nearly all live in southern part the tract bordering to Arakan Division.” ဟူ၍ ၄င္း၏ေအာက္တြင္ ထပ္မံေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။အျခားလူမ်ိဳးမ်ားဟုသံုးႏွဳန္းေသာစကားလံုးသည္ မည္သည့္လူမ်ိဳးကိုရည္ညႊန္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းမသိရိွေသာ္လည္းArakan Hills Tract တြင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးသည္စုစုေပါင္းလူဦးေရ၏ ၁၀% သာျဖစ္ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။

အထက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကိုၾကည့္ရမည္ဆိုပါကသိသာထင္ရွားသည္မွာေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) ရိွ “Arakan Hills Tract” ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ပထ၀ီဆိုင္ရာအမည္ ၀ိေသသသာျဖစ္ၿပီးရခိုင္နယ္ေျမႏွင့္ ပတ္သက္ျခင္းလံုး၀မရိွေပ။ Arakan Hills Tract သည္ ခ်င္းျပည္အတြင္းတြင္တည္ရိွၿပီးဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ကတည္းကပင္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ရာနယ္ေျမျဖစ္သည္။

ေတာင္တန္းေဒသစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီ၏အစီရင္ခံစာ
Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE)

ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ေဆြးေႏြးၾကရာတြင္ စာခ်ဳပ္တစ္ခုတည္းကိုသာရည္စူးၿပီးေျပာဆိုေဆြး ေႏြးလ်က္ရိွၾကပါသည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ သီးသန္႔ျဖစ္ရိွရပ္တည္ေသာစာခ်ဳပ္ (Standalone Agreement) မဟုတ္ပဲအျခားစာခ်ဳပ္၊ စာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ႏြယ္တည္ရိွေသာစာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ အဂၤလိပ္အစိုးရထံသို႔ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုေသာအခါ Proper Burma အတြက္သာမဟုတ္ပဲ ၿဗိတိသွ်-ဗမာတစ္ခုလံုးလြတ္လပ္ေရးရရိွေရးအတြက္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အဖဲြ႕သည္ Proper Burma သာကိုယ္စားျပဳသည္ျဖစ္ၿပီးေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) ကိုကိုယ္စားျပဳျခင္းမရိွခဲ့ေခ်။ ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ားကဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အဖဲြ႕သည္ မိမိတို႔လူမ်ိဳးကိုကုိယ္စားျပဳျခင္းမရိွခဲ့ေၾကာင္းၿဗိတိသွ်ထံသို႔သတင္းပို႔ခဲ့ၾကသည္။ထို႔ေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်-ဗမာလြတ္လပ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) ရိွ အျခားလူမ်ိဳးမ်ား၏သေဘာထားႏွင့္ ေရြးခ်ယ္မႈအတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၾကားျဖတ္အစိုးရကိစၥႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားကိစၥႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္းသိရိွႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္လုပ္ငန္းမ်ားကိုေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္ (အပိုဒ္-၈) တြင္ ထည့္သြင္းေရးသားခဲ့သည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ဗမာအစိုးရကုိယ္စားလွယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသ(Frontier Areas) တြင္ေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ိဳးမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားေသာသေဘာတူညီခ်က္ျဖစ္သည္။ Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE) ကိုလည္းေအာင္ဆန္း-အက္တလီစာခ်ဳပ္အရဖဲြ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE) ၏အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas) တြင္ေနထိုင္ၾကေသာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ Proper Burma ႏွင့္ မည္ကဲ့သို႔ ပူးေပါင္းမည္နည္း၊ အတိုခ်ံဴးအားျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ထည့္သြင္းရမည့္အခ်က္အလက္မ်ားကိုသိရိွႏိုင္ရန္အတြက္ စံုစမ္းျခင္းျဖစ္သည္။

Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE)သည္ ေတာင္တန္းေဒသ (Frontier Areas)မွကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြကိုရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ေမၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည္။ Chin Hills District ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုေမၿမိဳ႕၌ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီးArakan Hills Tract မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအားရန္ကုန္၌ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE)သည္ Arakan Hills Tract မွကုိယ္စားလွယ္မ်ားအားေအာက္ပါအတိုင္းအဖဲြ႕ (၄) ဖဲြ႕ခဲြ၍ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။

(က) Khumi and Lakher Chins- 1) Htat Ling 2) Tung Aung 3) HtinKon
4) Pat Wai 5) Theitu
(ခ) LanpuMro Chins: 1) Lampu
(ဂ) MuangHmyarLemro Chin: 1) MangHmyar
(ဃ) Arakan Hills Tract A.F.P.F.L: 1) TunMra 2) Saw Hla

Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE) ၏အစီရင္ခံစာကိုအတိုခ်ံဴးအားျဖင့္ေဖာ္ျပရေသာ္ “Arakan Hills Tract မွ ခ်င္းလူမ်ိဳးကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ Chin Hills District ႏွင့္ပူးေပါင္းရန္လိုလားသည္။ ေျမာက္ပိုင္းခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ တင္ျပခ်က္မ်ားအတိုင္းသေဘာတူသည္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္ရပ္တည္မည္ဆိုပါကလည္းကန္႔ကြက္ရန္မရိွပါ။ သို႔ရာတြင္Akyab (စစ္ေတြ) District ႏွင့္ပူးေပါင္းရန္ကိုမူ လံုး၀ကန္႔ကြက္သည္” ဟူ၍တင္ျပခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ Khumi ႏွင့္ Lakher Chins ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ ဆက္လက္တင္ျပရာတြင္ “ဤေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြသို႔ မေရာက္လာခင္ မိမိတို႔ေဒသ၏ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ပလက္၀တြင္ လူထုေတြ႕ဆံုပဲြျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးယင္းေတြ႕ဆံုပဲြတြင္ Akyab (စစ္ေတြ) district ႏွင့္မပူးေပါင္းရန္ လူထုမွ သေဘာတူဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။” ဟုထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။သို႔ေသာ္Arakan Hills Tract A.F.P.F.Lမွတင္ျပရာတြင္ “ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ဗမာအဖဲြ႕ျဖစ္ေသာရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ Burma Ministerial ႏွင့္ပူးေပါင္းရန္လိုလားသည္။ မိမိတို႔အတြက္သီးသန္႔ခရိုင္ဖဲြ႕စည္းရန္မလိုအပ္ပါ” ဟု ၄င္းတို႔၏ သေဘာထားကိုတင္ျပခဲ့ၾကသည္။
(ေတာင္တန္းေဒသစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီ၏အစီရင္ခံစာစာမ်က္ႏွာ ၉၂-၉၈)

အထက္ပါေတာင္တန္းေဒသစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မတီ၏အစီရင္ခံစာကိုၾကည့္ရႈပါကArakan Hill Tract ရိွခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ တျခားေဒသတြင္ေနထိုင္ေသာခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အတူတကြ ပူးေပါင္းေနထိုင္ရန္ ဆႏၵရိွၾကသည္။သို႔ေသာ္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားကမူဗမာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အတူေနထိုင္ရန္တင္ျပခဲ့ၾကသည္။ ဒုတိယအေနျဖင့္ ပလက္၀သည္ Arakan Hills Tract ရိွခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား၏အဓိကဌာနခ်ဳပ္အျဖစ္ သက္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ Akyab (စစ္ေတြ) district သို႔မဟုတ္ ရခိုင္ႏွင့္ပူးေပါင္းေနထိုင္ရန္ေခါင္းေဆာင္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာမကလူထုကလည္းမလိုလားခဲ့ၾကေပ။ တတိယအေနျဖင့္ Frontier Areas Committee of Enquiry (FACE) ႏွင့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပဲြသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေသာခ်င္းလူမ်ိဳးကိုယ္စားျပဳေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္Ram UkBawi (Traditional Chief) ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း၊ ရခိုင္လူမ်ိဳးကုိယ္စားျပဳကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ A.F.P.F.L ပါတီကိုယ္စားျပဳကိုယ္စားလွယ္မ်ားသာျဖစ္ၾကသည္။ ၄င္းတို႔သည္ကိုယ္စားျပဳမႈအဆင့္အတန္းအရလည္းကြာျခားၾကသည္။ Arakan Hills Tract ၌ေနထိုင္ခဲ့ေသာရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကုလားတန္ျမစ္ကမ္းနံေဘးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ေနထိုင္ၾကၿပီးငါးဖမ္းလုပ္ငန္းႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳလုပ္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး၊ ၿမိဳ႕ရြာအတည္တက် တည္ေထာင္ျခင္းမရိွပဲေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Traditional Chief လည္းမရိွေပ။

နိဂံုးခ်ဳပ္

အဂၤလိပ္လက္ထက္မတိုင္မီယေန႔ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈသမိုင္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈသမိုင္းအရေသာ္လည္းေကာင္း-

(က) ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၁၇၈၄ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တိုင္းျပည္မဲ့ဘ၀သို႔ေရာက္ရိွခဲ့သည္။
(ခ) Arakan Hills Tract သည္ ပထ၀ီအမည္၀ိေသသသာျဖစ္ၿပီးရခိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာသို႔မဟုတ္ ရခိုင္နယ္ေျမႏွင့္ လံုး၀သက္ဆိုင္ျခင္းမရိွခဲ့ေပ။
(ဂ) ယေန႔ခ်င္းျပည္နယ္နယ္နိမိတ္သည္ Chinlandတစ္ခုလံုးကိုလႊမ္းၿခံဳျခင္းမရိွေပ။
(ဃ) မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကိုေတာင္တန္း၊ျမစ္ေခ်ာင္း၊ အင္းအိုင္မ်ားကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားကေသာ္လည္းေကာင္းတျခားလူမ်ိဳးမ်ားကေသာ္လည္းေကာင္းခဲြျခမ္းႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။

တနည္းအားျဖင့္ေဖာ္ျပရပါကပလက္၀သည္ ရခိုင္ႏွင့္ ပထ၀ီအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ မ်ိဳးရိုးဇာတိအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအရေသာ္လည္းေကာင္းဆက္ႏြယ္မႈလံုး၀မရိွေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ပလက္၀သည္ ၁၉၄၇ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွစၿပီးယေန႔ထိတိုင္ Chin Special Division/Chin State တြင္ပါ၀င္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၁၉၇၄ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပဌာန္းျပီးမွသာ ျပည္နယ္ရရိွခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ပလက္၀သည္ခ်င္းျပည္။

By Dr. Sui Khar ေရးသားသည္။

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: