CBCUSA GS Rev. Dr. Thlaawr Bawihrin le The Chinland Post Ton Biaruahnak (TV/Newspaper/Online)

0

Thlaawr Bawihrin

Ton Biaruahtu – Salai Josephbawi| October 9, 2018 10:00am – 12:00pm

CBCUSA GS hlun Rev. Duh Kam le GS thar Rev. Dr. Thlaawr Bawihrin incharge i pek lio

  TCP: 1 Na kong lam na kan chim kho hnga maw?

Rev.TAB 1: Hi bantuk The Chinland Post min in Ton biaruahnak nan ka ngeih caah upatnak kan pek hna tikha keimah min siseh CBCUSA in lawmhnak chim ta ka duh. Kei cu Thlaawr Bawihrin, ka khua cu Hlamphai, Thantlang peng a si. A tu hi Indianapolis, USA ah ka um lio a si.

TCP: 2 Kawlram voi tampi na ra cang sikaw Kumchiar aa thleng tiah na hmuh na tonmi na kan chim kho hnga maw?

Rev.TAB 2: 1999 kum April in a tutiang Kawlram ah voi 7 ka rak tlung cang. Na van ka halmi thlennak timi ahhin hmuhmi thlennak le hmuh khawhlo thlennak ti a um. Hmuh khawhlomi hruaining (system) ithleng lo in hmuh khawhmi lam, inn le lo lawng a thleng in ka hmuh. A tawinak chim ahcun minung thinlung ka ngiat lengmang ahhin thanchonak lei cu kan panh deuh rih rua lo tiah ka ruah. Kan ram lungput ka zoh zongah kan Khrihfa lungput ka zoh ah aa thleng rih lo, hmuh khawhmi thil lawng aa thleng rih tiah ka hmuhning a si.

Video TV Interview in A tanglei Zoh Khawh A Si!

TCP: 3 Chin Ramkulh Cozah le Hluttaw khuachung sakmi kong ah teh?

Siangbawite Thlanthar Hun Thlacamnak

Rev.TAB 3: Ahlan lio ah Bogyoke Dum timi cu mi innhmun an rak pek hna I ka lungtlinlonak zong Muko ah ka rak tial bal. Atu na chimmi Cozah le Hluttaw inn nganpi pi hna cu Khua chung ah a um theng ahau lo tiah ka hmuh. Dai tein hmun kaupi Motor chiahnak hmun kaupi um khawh ding a herh ka ti caah ka lung a tha lo. Hluttaw zung zong nizan ka va zoh tikah hmunhma a detkhawt tukmi ka hmuh tikah ka lung a tha lo ngai. Inn an sakmi ka zoh tikah zungzal a hmun hnga ding mi caah tuak theng lo in caan tawite ah sak khawh dingmi pa pek ah ka hmuh tikah ka lung cu aa nuam lo ngai.

TCP: 4 Hi kongah 2015 na tlun lio MP le Cozah Pawl nih Mipi Ton biaruahnak ah na tel tikah na chimi a um lo maw?

Rev.TAB 4: Kha lio kha bia na chim ve lai an ka ti tikah zei ruangah an ka pek hnga tiah ka ruah i Biaknak lei upa si ve nak in bia tampi ruahnak ka rak chim. Vuacichok Hung Ngai sin zongah Hakha thar kongah biaruahnak kan ngei. Vuancichok sin ka chimmi cu Hakha khua a rawk hi khat lei cun ngaihchiat ngai awk a si nain Hakha khua sersiam thannak caah caan tha a si ka ti. Zeitin dah kan ser ah a tha a ka ti tikah Lam, ti, siizung, Biakinn, sianginn hmunhma saknak ning cang tein kan tuak hnu ah mizapi umnak innhmun kan tuaktan lai tiah ka rak ti. Nain a tulio Hakha thar dirhmun ka zoh tikah ka lung a tha hrim lo. Hakha khua cu kan Chin miphun khuapi a si tikah Vawlei pi hmuh duhmi a si venak hnga, fuhpanh duhmi khua a sinak hnga ka rak chimmi a si. A tu cu chunmang a lo ti awk in a si.

TCP: 5 The 6th CBCUSA TRIENNIAL CONFERENCE JULY 5-8, 2018 ah CBCUSA GS thim na si tikah Na term chungah zei rianhma hmaithlak in na kalpi cuahmah. CBCUSA konglam, tinhmi, riantuannak kong, ram chung ram leng mission rian nan tuannak kong

2015 Chin MP Fianternak tuah lio Rev. Dr. Thlaawr Bawihrin

Rev.TAB 5: CBCUSA hi 2004 November, Dallas in aa thawkmi a si. Kan dirh hnawhchan cu America um Chin mi vialte kan harnak kan thatnak ah nun ihrawm usih tihi a si. Kum 14 kan kal cang. Kan thawkka ah Khrihfabu 6 lawng kan si. September 2018 BD meeting ahcun Khrihfabu chungtel in 110, minung chungtel in 30,073 kan si. America zong Vawlei a si ve rih tikah sualnak palhnak a tam i, cu sualnak palhnak chungin Khrihfa kan sinak kha aupi kan itim I Khrihfabu dirh cio a si. Kan dirh cio zongah CBCUSA nih kan itinhmi Khrih Thawngtha Aupi usih, Chiat/That izohkhenh usih, Kan holh, Kan ca kan nunphung zohkhenh usih timi Pathum hi kan izuam. Bu a dirmi zapi zong nih kan itinhmi hi kan ihrawm kho cio ko tiah ka ruah. Thal caan ah mino icawnpiaknak, riantuantu hrimhthannak le seminar hna kan ngei.

TCP: 6 Kawlram Ramchung mission riantuannak kong teh?

Rev.TAB 6: Ramthar riantuannak a um lawngah Khrihfa hi a nung. Minung kan kengruh le kan thi a um lawngah kan dam bantuk in Khrihfabu ahhin Mission le Ministry timi a um lawngah a tlam a tling. Ministry timi cu mah Khrihfabu chungah riantuan, itawlrel, izohkhenh a si. Mission timi cu Khrih a zum rihlomi sin ah amah thawngtha aupi kha a si. Mission cu Jesuh Khrih nih a kan fial ngaimi a si caah CBCUSA zong mission hi biatak tein kan tuan, a bik in Paletwa, Kanpetlet, Mindat le Gangaw ahhin biatak tein kan tuan. Mission kan tuan tikah Khrih Thawngtha an theih khawhnak hnga, Fimthiamnak an ngei khawhnak hnga le Thanchonak an hmuh khawhnak hnga Khrihfa holh cun a lamkip thanchonak (holistic) kan ti i kan mission minung chungin sianngngakchia hna zong Hakha le Thantlang ah 70 leng kan chiah hna. Kanpetlet le Mindat zongah inn kan sak. Paletwa zong kan sak rih lai. Chim duhmi cu Khrih thawngtha lawng in a za lo. Kan fim lawngah thawngtha kan inunpi khawh hnga, Fim lawngah Thanchonak kan tuah khawh lai. Zeitluk hmanh in Thlarau Thlarau ti usih law fimnak a um lo a si ahcun a lohtlau kho, zeitluk hmanh in fimnak ti ko usih Thlarau a um lo ahcun pakpalawng kan si hnga. Zeitluk hmanh in thanchonak ti usih Fimthiamnak a um lo ahcun nunnak a tlam tlin khawh lo caah Thlarau caah, fimnak caah le thanchonak caah CBCUSA nih rian kan tuannak hi  a si.

TCP: 7 CCOC a dih in Chin Khrihfabu Mission hi Rawn lei deuh rak kal a si. Zei ruangah dah CBCUSA nih thlanglei Laitlang deuh ah mission nan kal?

Rev.TAB 7: Na biahalnak hi an kan hal ngai ve. Chim ahcun CBCUSA kan tlaihtleng hi Mission kan tuan tikah (ka chimmi hi CBCUSA upa zong nih ka theithiam hna sehlaw hmasa in a tel ve lengmangmi ka si caah mu) zei ruangah dah Miphun dang kal hmasa lo in kanmah Chinmi sin kan kal hmasa ti ahcun pakhatnak Paul dirhmun kan itlaih, cun Luke dirhmun. Luke Jerusallem in-Samaria in- Judia in vawlei cung khua za ramkip kal ulaw a ti bantuk in kan Chin mi ciahciah hi Khrihfa hmasabik an si hi abiapi ah a chia mi kan si. Paul nih Rom mi sin a ti mi hna cu ka phun hawi Judahmi khamh si hna seh ti cu ka duh tuk hringhran, an caah Pathian sin fakpi in thla ka cam tiah anmah Judah mi sin ah Pathian riantuan a awt hmasa bantuk in kanmah zong kanmah Chinmi ah Khrih thawngtha kal hmasa seh kan tinak hi a si.

TCP: 8 CBCUSA hi Hakha-Thantlang lei deuh a funmi bu tiin kan thei tikah chak le thlang Chin pengdang Khrihfabu pawl he biaknak le Chin miphun pakhat sinak in rian nan tuan tikah dawnkhantu hna nan ngei maw?

2015 Ton Biaruah lio

Rev.TAB 8: Atu bu chungtel le riantuannak ahcun Hakha Thantlang kan tambik ko. Natein kan thawk lio ahhin Hakha Thantlang ca thok silo in nikhat khat ahcun Chinmi zapi rian kan tuanti kho te lai tiah rak dirhmi a si. Hruaitu lei kan chambau zong a si men lai a tutiang ahcun holh dang a holhmi Chin zapi kan iteltuam khawh rihlo bia a si. CBCUSA a tutiang kan riantuannak cu Hakha Thantlang a holhmi sin ah lawng a kal lo. Chin zapi kha a hmaithlakmi a si. Kan chawva zong hi Hakha Thantlang ca silo in Thlanglei Laitlang caah kan hmanmi deuhmi a si. Cucaah kan riantuannak le kan bu hi Chin zapi a huap ko tiah ka chim duhmi a si.

TCP: 9 USA ah buthar a karh ngainak, thencheunak kong kan thei pah tikah Chin mibu le lungrualnak sernak ah zeitluk a dawnhkhanh hnga?

Rev.TAB 9: Ramkhel mit zongin siseh, Biaknak mit zong in a si ah ihlum paohpaoh ahhin thazang a um. Atu CBCUSA ramchung ahhin Bu cu a karh ko. A karhnak zawn te tu hi chim ka duh ve. Ka chim duhmi cu Japan umnak paoh ahhin Sehzung riantuannak a um dih. Tuluk umnak khua paoh ahhin Rawldawr a tam taktak ve. Cu bantuk in Chin umnak ahhin Khrihfabu a um ve. Hihi ka lawmh nak a si. Khrihfabu an ithen zong thenlo zongah Khrihfabu kan dirh ciomi cu lawmh a um ngai ko. Na tein na ka halmi bu thennak zong te cu phun (3) in chim ka duh. Pakhatnak ah Bu then timi hi Bible sianginn/ bible a cawng a kai ballomi nih Khrihfa upa a tuan tikah Khrihfabu hi Pathian khuazing ta a si ti tuaktan lo in vawlei ta ah an ruah theo tawn. Khrihfabu hi Tangdornak (obedient) ti tuaktan lo in Nawlngeihnak (authority power) ah an lak sual tawn. Khrihfabu  nawlngeitu le tlangtlatu hi Pastor siding a si ko nain Khrihfabu rian zeidah a si ti aa fianglomi tampi an rak um ve. Pastor a rian a tuanvo a fianglomi an um ve. Khrihfa upa zong nih Khrihfa upa rian theih lomi tlangtlatu le nawlngeitu an ti tikah bu aa then rua tiah ka ruah. Pahnihnak Peng le tlang holh ifian lo ruang ah le pathum nak ahcun Pastor nih an ngeihmi pahrang hman duh ruangah Pastor ruangin bu aa then rua tiah ka ruahmi a si. Hi hnu ahcun US um Chinmi nih Bible sianginn a kai lomi hna nih Khrihfabu ah nawlngeitu kan si timi lungput cu a tla te lai tiah ka ruah. Khrihfabu cu Bible hi kan phunghram a si. Bible nih tu le tukhal tihi fiang tein aa then ko caah atu dirhmun ahcun tu nih tukhal a uk duh bantuk a si I duhsah tein a tlau te ko lai tiah ka ruah.

TCP: 10 Ramchung lei Pastor le Biaknak lei hruaitu hna cu Khrihfabu ca, Biakinn saknak tbk ah USA rat in crusade le bawmhal tlawnkai ruangah  a vuivaimi an um pah len cang tiah thawng kan theih. Khuate Pastor US ballo cu Pastor puitling hmanh ah ruah a silo tiah Capo saihpah a si. Cun an cawnpiakmi siseh, bawmhhalnak siseh, hmailei zeitin dah kalpi awk a si tiah na ruah? Na hmuhning le na ruahnak?

Rev.TAB 10: Na biahalnak hi halphu a si. Kan Chin mi kan lungput hi zohthan cu a haumi a si. Chinmi kan kalpimi le kan ihruaining zong hi ruahthan a hau. Kawlram in US cu an ra bak ko. An tam ko. A caancaan ahcun an hmai khah a silo, an hmai kan khap hna lo!. Kanmah senior hmanh dahkaw thawngtha chim caan kan ting lo. Khual ka si ee, a mah ka si ee amah ka si ee! an ti cio le zangfahnak tein Thawngtha na kan chim ter kho hnga maw, zangfahnak in caan na kan pe kho hnga maw ti an tamtuk tikah khat lei in  an rat khawh kha kan i lawm ko. A sinain anmah Local Church sining kha theih lo in tangka an ngei ko lai tiah ruahchannak he a kan fuhmi khi cu ruah than awk ngai a si. Kanmah ruahnak ahcun Hakha Thantlang lei kap lawngah nan ruah men lai. Paletwa zong an ra, Bawm zong an ra, India lei zong in an ra.. tikhin an ifu. Ka hawi pa nih a ka timi cu CBCUSA le US Khrihfabu hi Bank ah maw an kan ruah tiah a ka ti bak ko, Tangka a pemi NGO maw kan si a ka ti bakko. Ka lehmi cu hi bantuk in Ruahchannak he an rat khawhmi hi Pathian nih USA um Chin miphun an kan daw ve i an kan bawm khawh lai tiah an kan ruahchanmi hmanh khi Thlachuah a si dahkaw, minung cu bawmmi sinak in bawmtu si hi a biapi deuh dahkaw ka titawn hna. Na ti bantuk US kalballo Pastor na ti bantuk Dallas kan hmaizah ngaimi upa pakhat nih Jerrusalem le Isreal a phan ballo Pastor bia cu ka ngai huam lo a ka ti. Kawlram in USA ah a rami Pastor zong nih an ruah awk ngai a si vemi cu US um nih mitku vuailo in rian an tuanmi an hmuh tikah khua tampi cu a ruahter ko lai tiah ka ruah. Crusade le Thawngtha chim in a rami belte kong ahcun Khrihfa cu Rawl einak cabuai he kan ilo tiah ka ti. Meh le rawl cu kan humh ko lai nain kan duhmi kan ithim bantuk in Kawlram lei a rami thawngtha chim cu acheukhat nih an ei kho ve, a cheukhat nih an ei kho ve lo. Sihmanh sehlaw cah ka duhmi cu hika Mino nihcun Kawlram lei a rami cawnpiaknak khi an ngai kho tilo. Kan kalpining (context) alo lo. Kum (40) upa nihcun an ei kho ngai ko.

 

TCP: 11 Siangbawite Thlaninn thar saknak le hunnak tiang CBCUSA in nan hun itel tikah Miphun isersiamnak ah Missionary pawl sin in cawnmi, an biapitning le hmuhning. Tulio Mission rian nan tuanmi kong zong ah the chim duhmi na ngei maw?

Hakha City Master Plan Committee Meeting Tonnak

Rev.TAB 11: Laitlang ah Missionary a rami Khuah (7) ahhin  ka palh lo ahcun Khuah (5) cu Swedish (Swedenmi) mi an si. Laica cawnnak zong hi Swedish holh hoih in an kan tuahpiak (bia Z khi US nih Zii an ti ah kanmah nih Zed aw kan chuah cumu). Chin ka duhmi cu Missionary pawl nih Laitlang mi a kan thlenmi cu Khuazing Pathian cu kan Khamtu le kan Bawi ti lawng a za lo, Chinmi nih kan khuasakning le kan tuntuk ning a kan chim chih. Ka chimcia bantuk khan Khrihfa kan si le cangka in Zumhnak; Jesuh Khrih cu ka Bawipi a si, Fimthiamnak le Thanchonak hi an kan pek chih. Aalu, Thinkung cinnak hna a kan a kan cawnpiak cang. A kan cawnpiakmi cungah a tha ngaimi cu Karen kan unau pawl khi Cheuhra cheukhat pek an ngaltuk lo, kanmah cu bible ca ningin Cheuhra cheukhat pek nunzia a kan chimmi hrim hi a thatuk ka ti. Missionary nihhin minung an thleng lo. A chimtu lawng an si. Minung a thlengtu cu amah Thlarau a si. A chimtu cu Minung kan si nain a thlengtu cu Pathian a si. Kan nih zong nih thlanglei Laitlang ah tampi Missionary kan thlah ve ko hna. Ka lungsi ngai ko. Cheukhat cu Thiang Thlarau sin a rami thawnnak in aa pumpe bakmi aa zuam mi an um ve, I biatak theng lo in a tuanmi zong an um ko lai. An tuhmi cu an zun te ko lai. Siangbawi Thlan I zeica kan upa ti ahcun Hebru 13, Samuel 21 ah kan hmuh mi cu Thawngtha an chimtu hna hruaitu hmasa an lungput, an nunnak, an nunzia cawng u upat u tiah a ti. Thawngtha chimtu, hruaitu hna, khua, ram tla hmasa tu hna tiang upat tihzah hi Thluachuah a si tiah Bible nih a chim. Siangbawi te Thlan a rawk ngai cang tiah thawng kan theih tikah CBCUSA nih USD 50,000 kan bawmh ve a si. Siangbawi te cu Pathian an silo nain Thawngthabia chim hmasa tu an si caah an thlan kan remhnak hi a si.

TCP: 12 Chin Communities of Indiana (CCI) hi CBCUSA nih dirhmi a silo nain a naihniam ngaimi nan si ti kan theih. Tulio India le Malaysia Chin Refugee kongah UNHCR nan ton hna tiah kan theih i zei dirhmun dah nan phan cang na kan chim kho hnga maw?

Rev.TAB 12: CCI cu 2002 July ah kan rak dirh I keimah hi a pakhatnak President k arak si. Zei ruangah kan rak dirh ti ahcun Khrihfabu le kan ngei rihlo, Guam ah Laimi tampi an um lio si tikah Chinmi i tawlrelnak caah dirhmi a si. 2004 ah Burmese Refugee Commission (A hlan Burma Refugee Committee Task Force) kan rak ngei i American Baptist Churches (ABCUSA) nih a kan tanpi i US Cozah UNHCR sinah chiamfiannak rak ngei tawn. 2010 Kawlram Election a tuah cang caah 2012 incun India le Malaysia a ummi Chin Refugee caah ramthum kal a har deuh cang lai tiah US nih a kan chim cia cang.  Independent Chin Communities (ICC) timi Malaysia Chin refugee ifonhmi bu nih Chin Refugee kongah CBCUSA, US um upa kha sawm kan si. Kanmah cu kan kal manh lo. US Cozah sin ahhin Asia ram Refugee auhding Savo chungin Chinmi hi US ah tambik kan au u tiah US Cozah sin ah kan chim tawn. CBCUSA le ABCUSA hi Malaysia le India Chin Refugee auhnak kong meeting tuahding a si I kan imanh lo caah CCI Board of Director kan itong i a tulio President Peter Thawng Hmung kan thlah kha a si. Kanmah USA um Chinmi nih Chin refugee caah kan si khawh tawk kan izuam ko. Kan ti khawhlo lengin a cangmi thil cu kan theithiam ve ko u tiah kan nawl hna.

TCP: 13 Ramthumnak ah Khrihfabu le Upa nih Hruaimi Community bu a tam tikah Mino bu pawl ningcang in kal a har, thazang a der tiah thawng kan theih. Hihi Community upa lawng aza maw? Mino bu um hi a tha maw? a herh ko ti dah na ruah?

The Chinland Post Ton Biaruah lio

Rev.TAB 13: Mino bu hi anmah tein an dir hi a tha ko tiah ka ruah. Ziah ti ahcun a dang Europe le a dang cu ka chim kho hna lo nain America um Mino ka zoh tikah kanmah nak in an athluak atli, an ngalhmi a tam, cucaah anmah tein an dirh a tha. Na chim bantuk in an tha a der timi cu a dik ko. CBCUSA cu bawmchan kho tu tiah an kan bochan I ramleng lei tu hechet tiah tangka a kal ngai. Kanmah chung tu ah kan kalter kho lo. Kanmah US ah Chin Youth Organization(CYO) a um I an ihruai kho tuk. Ka nolh than lai. Fimnak tello in ram hruai khawh a siloh. Thlarau ngei lo in Khrihfabu hruai khawh a silo. CYO vialte nih America ah fimnak an lak khawhnak hnga pa kan pek hna I CBCUSA nih kan ti khawh tawk in tangka kan pek ve hna.

TCP: 14 Miphun isersiamnak le Zaukphung ning cang tein a kal khawhnak caah Zatlangbu (CSO) zeitluk dah kan biapit?

Rev.TAB 14: Zei thil paoh kan tuah paoh ahhin Zatlang bu nih zei dah kan tinh ti fian ahau, cu kan itinhmi cu Mipi sinah a nun ahau, an itinhmi hi mizapi herhmi duhmi a si ahcun mizapi lei in bawmh duhnak an ngei lai. Tinhmi ngei ahau, tinhmi kha zuar khawh a hau. Chawdawr cu zuar aa zuam deuh paoh nih miak a si. Zatlangbu zong nih an itinhmi kha an cawk cio lai caah bawmhnak zong ngah khawh a si. Zatlangbu hi khoika paoh ah um ahau. Khrihfabu nih an tuah khawhlomi hi Zatlang nih an tuah khawh. Cucaah Zatlang le Khrihfabu hi kalti ahau caah Vawleicung kakip ah Chin zatlang bu kan um hi tha ka pek bak hna.

TCP: 15 CACC, International lChin Literature Society (ICLS) le Lawngtlai Laimi pehtlaihnak le cawlcanghtinak kong hmailei theih ka duh ko.

Rev.TAB 15: Ka biahmasa bang in CBCUSA kan tinhmi pakhat cu Kan holh, kan ca, kan nunphung kilven, thanchonak le a herh ahcun tharchuah hi kan izuammi a si caah a sikhawh chungin CACC, Bawm le Lawngtlai um kan Chinmi he rian kan tuan. Minung hi phun hnih kan um. Cheukhat cu ruahnak (Idea) an ngei a tak tuan (practical) thiam lo, a cheukhat cu an tuan bak nain ruahnak (idea) tha an ngei lo. Hruaitu nihcun ruahnak tharchuah (creative idea) ngei ahau. Kan itinh bikmi cu hmun khat tein riantuan usihlaw Holh aa khat deuhlomi aw khat hman khawhnak kan izuam. Lawngtlai zongah mino Civui kan tuah I a theitlai tha ngai kan hmu tiah ka ruah. Cu tuahnak ruangah Zarhkhat voi (1) nikhat ni a silo ah nihnihni hi Lawngtlai TV in holh chimnak an ngei. Holh cawnnak zong an itim cang. Lawngtlai GS pa zong kan sin a ra i Hakha Holh (Lai) lawng tein thawngtha a chim cang. Kan chim duhmi cu Chin vialte nihhin Hakha holh an holh lai tiah kan chim duhmi silo in Holh aa khatmi paoh cu hman kho usih tihi a si. July 12, 2018 ICLS tonpumnak in 2020 cu Hakha ah International Chin Christian Youth Conference (ICCYC) zong kan tuah lai tiah biachahnak kan ngei cang.

TCP: 16 CBCUSA in Chin International Convention Center Saknak kongah Zeibantuk in dah nan itel?

Rev.TAB 16: Hakha Hlawhtlin Thlacam Tlang ah Chin International Convention Center saknak kong hi Pathian nih Chin hi miphun pakhat ah a kan ser. Kachin kal usih law Manau inn miphun muisam langhtertu inn nganpi an ngei, Shan, Karenni le Mon hna kal usih law cu thiamthiam. Cucu ngei kho dingin Chin Association for Christian Communication (CACC) tawlrelnak in sak timh a si. CBCUSA tawlrelnak in sakmi a si lai lo, ramkip kan itel. Kan sak duh hnawh chan cu Chin miphun sinak (Chin identity) langhtertu, ilungrualnak (unity) langhter tu le 2015 Hakha hartonmi philhlonak caah sak timh a si.

TCP: 17 Biaknak lei upa sinak in Chin Biaknak Zalonnak (Religious Freedom) a um kan ti kho lai Maw?

Rev.TAB 17: Kawlram phunghram ahcun Biaknak zalonnak a um men ko lai nain a tak ahcun a um lo. Kawlram ah Biaknak zalonnak a um maw tiah ka hal hna sehlaw a um lo ka ti ko hnga.

TCP: 18 Chin Customary Law i Nu Roco khawhlonak kong le remh le remhlonak kongah  hmuhning le Chin nu le pa ithlennak hi a sang tuk maw zeitin dah na hmuh.

Rev.TAB 18: Vawlei cungah a thangcho kholomi cu Thlennak a duhlomi an si. Thlen a duhlomi cu hnu ah aa tolh lai. Chin Act kan zoh tikah Pa nih Roco ding a si kan ti ko nain Vawlei cung a thancho ve lengmang bantuk in Nu nih Roco ding a si ko tiah ka zumhmi a si.  Tu chan ahcun nuhrin covo cu nu covo tiah an aupi cang. Nu nih nuhrin covo an ngei hlan lo cu kan Vawlei a thancho lai lo. Nu nih thimnak ah thimfung tlak duhlo an um. Cu bantuk lungput zong cu an hloh ve a hau.

TCP: 19 Chin Media le Caholh thanchonak kong ah biacah na duhmi?

Thantlang Biaknak lei Hruaitu hna he

Rev.TAB 19: Khoika ram paoh ah ningcang lo in Tangka kawl cu lih a si. US ka chimh tawnmi cu Khuazing Pathian hleng hlah u, Cozah hleng hlah u, nangmah le nangmah ihleng hlah u ka tit awn hna. Cozah hleng hlah u ka timi cu Cozah sin ah Media sinak License a la lomi Media cu anmah an idaw lo, miphun an upat lo, ram an daw lo. Cucaah an theipar a lang te ko lai. Media nihhin ram a uk, miphun lungthin a thlen cuh! Cucaah Kawlram a ummi Media pawl zong nih Media phung nan itlaih lai. Cozah zong tih ding a silo, mi hmai zoh lo in nan tuan ahcun mi lungthin nan thlen lai. Nan ral tha u, cawng chin lengmang u tiah kan forh duh hna.

TCP: 20 Lai holh Min tialning (eg. Na min) le fonhning na hmuh ning

Rev.TAB 20: Min tialnak kong he pehtlai in pumpak covo a si nain Vawlei cung min tialning kan zoh tikah aa fonh dih ko. Cucaah min fonh tik ahhin minsa tu duhning a um kho. US kan ton theomi cu pakhat nu min cu Sui Men a si. Kan fonh lo ahcun a buai ngai. Kan fonh ahcun a tha ko. Pakhat pa min cu Abraham Van Za Lian Thang Hlawn Ching a ti I min tialnak ah buainak tampi kan tong. Deborah Van Za Hnem Sung kha US a min an tial tikah Deborah Sung ti lawng auh khawh a si cang. Fonh sehlaw auh dih khawh a si ko. Cucaah fonh lei hi kei cu ka duh ko.

TCP: 21 Chin timi min hi Hakha Thantlang nih an ihuih dih tiah chimphai mi a um. Hakha Laiholh tiang Chinholh tiah CACC nih Cohlan a si tikah hmailei miphun lungrualnak a dawn kho maw?

Rev.TAB 21: Hakha Holh a holh duh mi nih Chin ti nan ihuih an kan ti ko lai nain Chin kan si caah Chin kan itimi a si ko. Aho zong namneh a si lo. Zei min dah kan hman lai. A chim tu pa nih Hakha Thantlang nih Chin min nan ihuih dih a ti ahcun amah kha dawnkhantu le hrawkraltu a si caah a si ko lai.

TCP: 22 Chinism aupitu lakah kan pa Pakhat ah theih na si I Chinism na kalpi ning le duhmi na kan chim kho hnga maw? Kan ifun kho taktak lai maw?

Rev.TAB 22: Chinism timi Holh hi a um bal lo. Chinism ti kan kallo ahcun hmailei Chin kan kalnak ding khi ka thin a phang ve. Chinism timi cu nan theih cia bantuk in Chin a duhmi nihcun Chin in One kan ti ko I Chin ram tampi nih Kawl min in MgMg e Mg Hlah ee Ayeye ee Judah min in Deborah ee Joseph ee kan ti lengmang i kan Chin min tu dahkaw kan tlau dih cu. Kan tlau cang cu. Kan itheihlo cu. Aluanciami ah Thlan nih Tuanbia a chim te lai timi hi Muko Magazine ah ka tial cang. An thlan ah dahkaw an min le an ca cu Kawl in an tial cang cu. Chinism kan dirpi lawngah hin Chin hi Vawlei cungah kan him lai i saupi kan nung lai I ka ruah caah hin, Chin mi sinak (Chin identity), kan holh kan ca, lam kan kilkam lawngah Chin timi hi a hmun lai ti ka ruah. Cun Khrihfa ka si caah Chin ka si lo. Khrihfa sinak nih Chinism a chuahpi lo. Khrihfa le Chin hi aa then. Chin le nunphung, Chin le Chin holh, Chin le Chin min aa then kho lo. Cucaah Chinism ka aupi mi cu Vawlei cung Chin kan phak cang caah hin Ramdang nunphung icawn lo in Chin nunphung te kan kalpi lawngah kan him lai caah ka aupi mi a si.

TCP: 23 Jan 23, 2018 ah Hakha Nylon Kattaya phahnak kongah Nylon a silo. Kum 10-15 kar ah a hngal te lai na timi um i Cozah nih tuahmi Lam le sul, inn le lo asakmi thanchonak lei zeitin na hmuh.

Halkha khua serthannak caah Carson Hall September 26, 2015

Rev.TAB 23: Kawlram cu phung le phai a tlawmtuk lengah dinfelnak kan dirhpi tuk lo tik ahhin a luancia kum 30 kan kal tawn I Kalaymyo phak lai tiang Kattaya a um peng, cu lak I kum (30) chung Kalay Hakha lam Kattaya a pem khawh lomi hi, nawncek in a um rihmi hi Vawlei cung ahcun khuaruah harbik a si ko tiah ka ruah.  Lam le sul ahcun kan thancho bak lo. Kattaya lam tukum kan tuah ee an ti a hmaikum a rawk than. Cucaah hal ka duhmi cu Lam tuahtu pawl hi anmah maw an dawt deuh hnga mipi timi hi a si. Falam upa pakhat nih a ka chimmi cu Falam khuabawi pa nih nan ar leng chuahter hlah ulaw lam kattaya a phah mi a thai dih suallai ti tiin a hei ka chih phah.

TCP: 24 CBCUSA nih Hakha City Master Plan  Committee (HCMPC)le a dangdang ah tangka tampi nan rak chuahter tikah Cu nan tangka Hmanmi thathnemnak le tangka chekfelnak bu hna nan ngei maw? Zeitin dah hmailei timhtuahnak nan ngei.

Rev.TAB 24: US ah kan pum cu ramdang a um nain kan lungthin, kan ruahnak cu Chin ram thancho seh timi hi a si I Hakha a rawh tik ahhin Hakha thar ser thannak ahhin Vawlei cung zohchunh awk tlakmi le fuhduh vemi siseh ti saduhthahnak kan ngei I cucu CBCUSA nih hnatlaknak kan ngei. Cucu Hakha City Planning le Sipin riantuannak caah Pu Thla Hre kha sawm a si. Hakha sersiamnak ca zongah ruahnak tampi a kan pek. Hakha Rescue Committee (HRC) cu kan sawm lo. Har ton lio ah ting 1 leng cu kan bawmh ve ko. HCMPC cu USD 116,000/- kan bawmhmi hna zong Report tha tak in a kan kuat dih. Mah caah cun Zumh awk tlakbak in HCMPC hi rian an rak tuan I an report pekmi zong kan zohfel dih I kan lung a tling taktak, Hakha daw taktak a si zong kan ifiang ngai. HRC zong  nih sing 1000 Kyats man Facang man Hakha ah kan chiah lai maw an kan ti I aw a si ko tiah kan leh hna. Kan bawmhmi hna nih Report an kan pekmi khi kan lung atling ngai ko. CBCUSA nih kan zumh cang hna I rian kan fialmi hna, kan fial cangmi hna kha kan zumh hna hnga maw tiah va chekhlai kha ka pommi a si lo. Minung cu kan izum tik ah rian kan tuan ti kho. Rian kan tuan tikah mizapi an ilawm. Na bia halmi hi a tha ngaingai. Chin miphun hi kan izumh a siahcun kan thancho lai. Kan izumh lo ahcun hnu kan tolh ko lai. Mah caah cun fianghlang riantuannak (Transperancy) kan timi cu a si. Na zumh lo mi he riantuan ti ve hlah, na zumhmi lawng he tuan ko usih. Na zumhmi pa nih nangmah sin ah zumhlo in a um ahcun amah van a si ko. Riantuannak ahhin izumh le zumh awktlak si hi a thabik ko. Chin miphun nih zumh awk kan tlak maw tihi bia ihal usih tihi chim ka duh ngai.

TCP: 25 Biachah duhmi

Chin State Govt. CM Salai Lian Luai le Hluttaw Chairman Pu Zo Bawi he

Rev.TAB 25: A pakhatnak ah Chin ram ca chim usih khua kan ruah tikah lam le sul, inn le lo kan sak tikah mah hnu kum 50 lengmang ca ruah lengmang usih. Timh cia bu tein khua ruah ahau. Cozah riantuan tu kan si ah Biaknak lei riantuantu kan si tikah dinfelnak hi thazang pe hram usih. Miphun a dawmi nihcun miphun caah zum awk tlak tein um ding a si. Khrihfa a dawmi nih Khrihfabu caah zumh awk tlak tein um ding a si ko caah kan Chin miphun dihlak nih ruat usih ti ka duh ngaimi cu Dinfelnak hi kan thazang sihram sehlaw, Teimaknak in hmai lei kal usihlaw, Tinhmi ifiang usih law cu Tinhmi tlamtlinhnak caah pumpeknak sehchihnak ngei usih law Cozah riantuan kan si ah, Biaknak riantuan kan si ah Tlangrian thawh in ithawh lo in pumpek in kan kal a si ahcun nikhatkhat ah Chin miphun cu a dinfelmi miphun an si ti hi a lang than te ko lai.

TCP 26: Caan na kan pek caah kan i lawm!

Rev.TAB 26 : Ka lawm tuk ve!

==============================================================

Thlaawr Bawihrin Sianginn kainak le Riantuannak

1979 Hakha in tanghra a awng.
1984 ah Yangon University in B.A
1991 Master of Theology (M.Th), Asian Christian Academy, Bangalore
1997 Master of Sacred Theology (MTS), Christian Theological Seminary, Indianapolis
2002 Doctorate Degree (D.Min) Ashland University, Ashland, Ohio
2002 kum American Baptist Churches, Indianapolis nih “Ordained” pek a si.
1991-91: Principal, Myanmar Christian College
1990-1992 – Hlamphei Baptist Church
1993-94: Area Secretary, Khuabung Baptist Area
1995-96: Secretary, Education and Mission Director, Zophei Baptist Association
1996 ah US ka phan I Sianginn ka kai
1998- 2001: Cross- Cultural Pastor, Crooked Creek Baptist Church, Indianapolis, Indiana
2002-2004 President, Chin Community of Indiana (CCI)
2004- 2006: Facilitator, Chin Baptist Fellowship of America (CBFA) (atu CBCUSA 2010 ah thlen)
2004-2008 Chairman, Chin Refugee Committee of Indiana
2006-2010 Chairman, (CCFI) Chin Christian Fellowship of Indiana (Atu CMFI tiah theihmi)
2006- 2007: Executive Minister, Chin Baptist Churches, USA (CBCUSA)
2006- atu tiang; Senior Pastor, Zophei Christian Church, Indianapolis
2012- 2015: Associate Executive Minister, Chin Baptist Churches, USA
2012- 2015: Chairman, Literature & Publication, CBCUSA

Note: Acung lei hmanthlak hi Rev. Dr. Thlaawr Bawihrin facebook ta hmanmi deuh an si.

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: