Chin Hlasak Thiam P. Cung Lian Thawng @Thawng Bawi He Tonbiaruahnak
The Chinland Post| 2018 March 11| Chin Rocker hlasakthiam minthang P. Cung Lian Thawng cu Thawng Bawi tiah zapi nih hngalhmi a si i hlasak thiam lawng si lo in a tumnak lei, hlaphuah lei zong ah theih ngaingai mi a si. 2006 thawk in Hakha ah T n C Studio tuah in nihin tiang Laihlum chung ah ringawn lei ah aa phum mi minthang pakhat a si.
CD: Ringawn vawlei na rak luh ah hin paw-cawmnak ah hman te ding ah timhcia tein na rak lut maw? Maw pumpak huamnak sawh in na rak i thawk mi asi?
TB: Tuan tein hi bantuk lei lam zulh ding hi ka chunmang a si peng. Tu hi cu chimrel tlak a si rih lo. Hmailei ah cun pacawmnak tling taktak ah kan hman te ko lai tiah ka zumh.
CD: Atulio Lai hlasa le ringawn lei kar a hlang mi lak ah pawcawmnak tiang a hmang kho mi na si nak hi zeiruang bik ah a si tiah na ruah?
TB: Hmasa bik ah ka duhnak thinlung, cun Laitlang ah um seh ti ka duh tuk. Cu ka thin-lung put a thei mi hawikom tete nih an ka daw-tnak ruang in tutiang hi studio ka kalpi khawhnak a si. Keimah tein thilri kaa zalh kho tuk lo, laksawng an kan pek mi tete in nihin tiang TnC a kal ciahmah khawhnak zong hi a si.
CD: A reng ah tu lio Laimi dirhmun in rin-gawn le hlasak lei in paw cawmnak ah a tlak tiah na ruat maw?
TB: Hman khawh a si ko. A dang Gospel sing-er hna cu hlaphel tampi zong an i chuah. Voi thum li camping le crusade an kal ahcun hlaphel tam pipi an zuar khawh caah hlaphel zong kum khat ah voi thum li tiang an i chuah kho. Zuunhla lei cu phel tam kan zuar kho lo. Hlasa vialte i bawm in zuarzamh ningcang kong ceihmainak ngei kho usihlaw ti ka duh. Kan i zuam deuh hna lo tiah ka ruah. Mizapi hi khuaruahhar (surprise) lak bak in i zuam in sakpiak kho ve hna usihlaw an duh ko lai. Mi-zapi an khuaruahhar ko in kan tuah kho tuk rih hna lo.
CD: A bik in Lai hla bak sak in Laitlang ah hmunhma khuar mi hlasa an si ah ringawn lei a cawlcangmi pawl paw cawmnak tiang a hmang kho mi nan tlawm tuk mi hi zeiruang bik ah a si tiah na ruah?
TB: Hakha, Thantlang le Falam hna ah cun Local TV Channel pawl nih kanmah nawl loin an duh poh in an kan thlahpiak tik ah hla phel kan zuar kho tuk ti lo. Voi khat an thlah mi hi inn thong bak nih an zoh. Kanmah zawnruah lo in anmah zawn lawng an i ruah caah hlaphel zuarnak kan i harhnak bik a ruang a si. DVD piahnak oh-set a um tuk ti lo zong cu a si pah lai. Local TV Channel ngei nih (contract sign) hnatlak min thutnak bantuk in voi khat chuah ah cuzat tiin kan tuahpiak hna sehlaw tangka tampi kan hmuh khawhnak ve hnga. Internet a that cang caah online in zuar ding zong in kan i zuam lai i tampi kan zuar khawh lai ti ka ruah. Pawcawmnak ah kan hmang kho lo tiin prac-tice tuahnak zong ah caan kan pe kho lo, fak deuh in i zuam usihlaw hmailei ah hi nak in pawcawmnak tiang a hmang kho mi kan tampi ko lai tiah ka ruah ko.
CD: Laihla hi hlan chan deuh i rak phuah mi kha chan thar mino nih hun sak than tik ah a biafang tete nan kan palhpiak deuh, cun cheu-khat cu a melody hrimhrim palhpiak mi an um len an ti leng mang. Cu lawng si loin chan thar hla cu a hlabia an fil deuh an ti pah. Hi kong ahhin hla phuahtu pakhat dirhmun in na hmu-hning na kan chim kho hnga maw?
TB: Melody le a biafang kan palhpiak mi hna hi cu kanmah mawh bak a si. A phuahtu tha tein hal i amah duhnak tein i ruah hnu ah, a aw lei kha aa dawh nakding kanmah duh zawng in thlaih hlei awk tete a um si le i ceiruah hnu ah sakpiak ah a tha. Hla chuah piaktu zong nih hlaphuahtu upat peknak kong a ruah zia an rak thiam tawn lo. Hmailei ah cun palhpiak ti lo ding in kan i zuam deuh a hau. Hlan hla a thuk deuh i chan thar hlabia an puanlau deuh ti hi a si zong cu a va si ko lai. Chan nih a kalpi ve i zapi nih an hun ngeih in an lungthin ah a tang ding mi kha kan hei hman ko. Hlaphuahtu nih biatak tein bia thuk kawl cu a biapi. Tu chan cu hlan lio he cun awnmawi lei ah aa dang ngai cang. Cun Music Association tbk zong kan ngei lo. Chin Music Association maw Chin Art Association tibantuk um sehlaw cu nih cun Music conference, workshop, Music festival i tuah kho seh cu ti cun hlabia thuk a ngei mi kan pa le zong kha kan sawm hna hnga. Hla phuah thiam i tonnak le i ceih ruahnak kan ngei kho hnga. Hi hi tuah ding in ka ruahnak a sau ngai cang nain tu tiang cu kan tuah kho rih lo.
CD: Nangmah hlasak na rak i thawkka le nihin Laimi kan dirhmun ah hla lei ringawn lei ahhin kan thangcho tiah na ruat maw?
TB: Keimah ka rak i thawkka nak cun kan thangcho tuk ko tiah ka ruah. Kan thancho ve bu ah chan nih a kalpi mi thanchonak tete tck, Local TV Channel tehna tu nih an kan chiatch-uah pah ve. Hi nakin kan thangcho thluahmah ko lai.
CD: Lai hlasa tam deuh hi Show, VCD tbk nan sak, nan i khumh tik ah man phalh deuh in maw a si, asiloah bawmh in va sakpiak deuh dah a si?
TB: Ri aa khiak mi zong an um ko. Aa khiak lo mi zong an um ve. Ram chung hna cu tam kan i pe kho lo i kanmah cu daangdohnak men te khi a si ko. Hawikom taktak bawmh i hal ti lo dah ah cun i daangdohnak tete a um deuh ko. Hihi cu a tuahtu nih an ruah ngaingai a herh tiah ka ruah. Kanmah zong hal le chawn-hbiak hmasa lo in fial sawhsawh i mah siarem tawk lakphak dinnak pek men cu a si kho lo. Hlaphel a chuahtu pawl nih fak pi in an ruah a herh tiah ka ruah. A satu zong nih a man kan i khiah kha a tluang ngai mi a si tiah ka ruah. Hla phuahtu zong cu laksawng menmen dah ti lo kan pe kho hna lo. A tam u hoi cu kan tuah kho lo. Hla a har cang i hla satu le phuahtu zong nih ruah ngai a si cio cang ko. Credit i pek hrim hi cu kan ruah ngai a herh tiah ka ruah.
CD: Laimi hi hlasaknak in siseh ringawn tumnak lei in siseh hi nakin kan thancho i paw-cawmnak tiang kan hmah khawh nakding ah zeidah a biapi tiah na ruah?
TB: Tuan deuh ka chim bantuk khan, mizapi khuaruahhar lak tiang in sak khawh ding kha biatak tein kan kawl i kan i zuam a herh. Miza-pi an khuaruahhar tiang in a sakpiak khawh hna ahcun an sawm lengmang ko lai, tangka a hmu ko hnga. An ruah cio mi a si ko, keimah
zong kaa zuam cuahmah ve mi a si. Fak deuh in i zuam ko hna usih.
CD: Nihin Laimi nih kan ton mi hla lei kongkau ah siaherh bia chim na duh mi a um maw?
TB: A biapi bik in hlasa, tumtu, hla phuahtu zong kan i zuam ko hna. Tha chin ding in kan i zuam ko lai. Pakhat bel cu Chin Music Associ-ation tibantuk khi awnmawi lei a huam mi kan dih lak te in i tel tum in dirh khawh a si ahcun hma tampi a kal lai. Cun Local TV Channel zong nih fak deuh in kan ruahpiak hna seh. Hi ti ning zeirello in kan kal peng ahcun thil tha lo a chuak sual lai. Bu kan dirh khawh ahcun kan i tong te lai i kan duh ning zong kan chim te lai.
Cun hlaphuah lei in, Laimi ah hin hlaphuah thiam lei cawnnak kan ngei lo tluk a si. Ning-kel peng in si lo in kan hla phuah ning kan thlen ngai a hau tiah ka ruah. Zei bia, zei ban-tuk music dah kan hman lai ti mi fak deuh in kan ruah a herh tiah ka ruah. A ruat mi an tam pi ko bu ah fak deuh in ruat usih ti ka duh.
A tumtu zong fak deuh in i zuam ve hna seh. Hakha hna ah cun minung kan har ngai. Hlasa zong nih fak pi in kan i zuam ve lai i hi bantuk cu hlasa pakhat lawng i zuam nak in a chuak kho mi a si lo. A tumtu zong, video a thlatu zong a biapi. Kan dihlak in fak pi in kan i zuam lai i a tha chin thluah mah ko lai, tha-zaang tu la chin usih ti ka duh.
Tu kan hla hi sensor kan rak tuah lo. Tu in cun kan tuah ve cang lai. Local TV Channel nih kan tuah mi hi a tha ko, nan hla cu sensor nan tuah ve tung lo an kan ti. Annih zong register an tuah ve lai, kannih zong sensor tuah ve hna usih. Upadi ning tein kan kal hna lai. Online zuar ding bel ah cun sensor tuah a hau lo. Lo-cal TV Channel nih hin mi pakhat i aa chuah mi a hlaphel kha kum khat ca, kum hnih ca maw nun chung ti bantuk zong in hnatlaknak tein contract an kan tuahpiak a herh. Hla satu le hla phuahtu kar ah siseh, cun hlaphel chuah piaktu le zapi sin a thlah chin tu kan dihlak hi contract te in kal kho usih ti ka duh.
A ngaingai ti ah cun, local TV Channel hi kan thazaang bik ding an si . Voi khat an click ah khin inn a thong tiang in an zoh mi a si. Kanmah ca zong ah kan ruahpiak hna sehlaw, a kan bawmchan bik tu ding a si mi a kan chiat chuahtu an si lo ding a biapi. Kap hnih zawn ruah bu tein kal ti kho usih ti ka duh.
Biaruahtu: Salai Ngun San Aung
Ref: Chin Digest Vol.3, No.5| 2017 December|
Photo Credit: Thawngbawi facebook
Hngalhternak: Hi cabia cu mi zei hmanh nih kanmah TCP theihternak tuah lo le nawlhalnak tuahta lo in website ah kan tarpiak chin hlah uh.
About The Author
