Chin University Student Organization Activities: A Case Study of Hakha University Student Organization

0

By Ngun Len Zing| TCP Hakha| Feb.3

  1. BIAHMAITHI
Catialtu Ngun Len Zing/CI

Ram pakhat siloah miphun pakhat a thanchonak dingah fimthiamnak hi a biapi bikmi pakhat a si ve. Cuve bantukin fiamthiamnak sang a cawngmi sianghleirun pawl cawlcanghnak nih miphun pakhat i a hmailei kong a langhter ve. Cucaah, Hi dothlatnak ah nih ai timhmi cu Chin University Students pawl nih zatlangbu le sianghngakchia caah zeiset dah papek in an tuah bikmi a si, tihi a si. Cu dothlatnak caah Hakha University Student Organization (tuhnu: “HUSO” tiah ka tial lai) kha hmaithlak le zohchunh in Chin ramkulh Sianghleirun sianghngakchia bu hna nih zatlang le sianghngakchia caah zeidah an tuah bik, timi zoh kaa zuam. Hi dothlatnak ahhin qualitative method hman a si i sianghleirun siangngakchia bu chung ah rian a tuan liomi, a rak tuan balmi le tetumnak a ngeimi minung cheukhat interview tuah an si.

  1. HUSO THAWHKEHNAK TUANBIA

2.1. Thawhkehnak Tuanbia Tawi

Hakha Sianghleirun siangngakchia hawikomhnak tiin 1973 kum  ah Hakha khua ah a rak i thawk. A ruang tampi ruang ah thazang a der chel, a thawn chel a rak si. Uknak a chiat ruang zong ah a karlak ah cawlcanghnak a um khawh lo caan zong a rak um tawn. Hakha Sianghleirun Siangngakchia Bu, Hakha University Student Fellowship(HUSF), tiin min zong a rak i thleng len. 2016-17 cacawm kum ah Hakha University Student Fellowship(HUSF) timi min cu Hakha University Student’s Organisation(HUSO) tiah bupi tonnak ah zapi hnatlak in rak thlen a si. HUSO cu Hakha le Myanmar chung sianghleirun a kai mi  Hakha khuasa  sianghleirun siangngakchia dihlak funtomnak bu pakhat a si. An hmuitinh, an rian tuannak, an cawlcanghnak le dangdang cu a tanglei ah ka rak langhter lai.

2.2. A Hmuitimh

“Use Your Talent For Your Nation” timi tlang tar cu HUSO i an hmuitimhnak ngan bik a si. Kan khua le ka ram a lam kip in thanchonak ding caah mifimthiam tampi kan herh tik ah a ho poh nih tuanvo kan ngei hna. Cutik ah Sianghleirun siangngakchia pumpak pakhat cio zong nih kan khua le kan ram caah santlaimi  si ding in kan i zuam a herh. Pakhat le pakhat zong kan i bawmhchanh ding a si i HUSO nih an i timh mi tampi lak zong ah a tel ve. Khua pakhat thanchonak ding in pumpak pakhat lawng i zuam ngah lo i bu rian tuananak a biapi tuk. HUSO hruainak thawng in sianghleirun siangngakchia rian tuan tinak tampi a um. sianghleirun siangngakchia cacawnnak ah a thathnem ding in si seh, Tang 10 tang siangngakchia hna caah a leng lei fimthiamnak si seh, caholh, politics, leadership ti bantuk lei thanchonak caah si seh, zapi hrawm mi hmum hma thian limnak ding le a dang dang cawlcanghnak tam pi cu HUSO huainak in tuah mi an si . Mah ti rian tuan tinak  thawng in pumpak thanchonak zong a chuah pi lai i khua le ram thanchonak lei zong ah a thathnem mi bu pakhat si ding in an i timh mi cu a si. Hmai lei ah cun alamime (sianghngakchia hlun pawl) hruainak zong in cozah he thil tha tuah ti zong an  timh mi pakhat cu a si.

An rian tiannak pakhat cio ah a tlamtlin nak, a chanbaunak te te cu a tang lei ah ka rak langhter.

2.3. Hruaitu Thimnak le Phu Thithruaining (Structure)

  Hruaitu chung ah hin President, Vice President 1, Vice President 2, Secretary, Assistant Secretary 1,  Assistant Secretary 2, Treasurer, Assistant Treasurer 1, Assistant Treasurer 2 hna hi OB members chungtel a si. EC members tiin sangkip hruaitu pakhat le nu pakhat thiah a si leng ah sub-committee chung ah Literature Committee, Social and Culture Committee, Worship Committee le Sport Committee tiah phu ser a si.

OB members nih cun HUSO nih tuan a herh mi pawl cu OB tonnak ah an i ceih i EC meeting ah biatung (agenda) an chuah pi. EC tonnak ah cun cu agender pawl kha fiang deuh in ceih a si i bupi meeting ah biakhiahnak tuah a si. Bupi tonnak cu semester pakhat ah voikhat in kumkhat ah voihnih tuah a si. Semester pakhat chung riantuannak caah bupi meeting ah biakhiahnak tuah a si i cu biakhiahnak ning tein HUSO rain tuah nak cu OB members hruainak he zapi tuanti a si. Sub-committe pawl zong nih a herh ning tein OB he fawnh in hruainak an ngei ve. Kum donghnak ah cun hruaitu thimnak a um than i bupi meeting ah zapi lungtlinnak he OB tuantu ding in EC a rak tuan cia mi chung in thimthan a si. Sangkip zoh in rian a tuan kho deuh, tiah ruahmi minung kha EC caah thim than a si. HUSO nih by-law a ngei i cu by-law ning in thimnak tuah a si.

  1. HUSO A RIANTUANNAK

3.1. Sianghleirun Sianghngakchia Caah A Riantuannak)

Sianghleirun Sianghngakchia nih dirh mi bu pakhat a si bantukin Sianghleirun Sianghngakchia thanchonak he pehtlai in HUSO nih a lam kip in an rian tuannak a um. Sianghngakchia an cacawnnak ah bawmtu pakhat a si ve mi major theihternak (major introduction) zong tanghra a awngka mi sianghleirun a kai ding mino caah tuah piak a si. A voithumnak an rak tuah cang i hmai lei ah pehzulh in tuah ding in an i tim nain Education System aa thlen ning cungah tampi aa hngat ve mi a si. HUSO nih nihin ni tiang a riantuannak zoh ahcun sianghleirun sianghngakchia hna nih an cacawnnak ah thahnemnak a ngei hnga ding thil tampi an tuah kho rih lo, major theihterhnak hi a bik in an tuah mi a si rih. Nain sianghleirun sianghngakchia caah hmai lei ahcun a dang dang tuah chap ding in saduhthah tampi an ngei ve.

3.2. Ca Le Nunphung Lei A Riantuannak

Literature Committee (Caholh Bu), Social and Culture Committee tiin sub-committee rian tuannak chung ah aa tel ve mi pakhat cu ca le nunphung lei riantuannak kong hi a si. 2019 ah a voi khatnak HUSO magazine caholh bu hruainak in an chuah khawh i cazual zarh khat voihnih in chuah a si. Mah hlan kum hna ah cun cazual  lawng an rak chuah khawh nain pehzulh tein cun an rak chuah kho lo. 2019 thiamthiam ah Literature Committee le Social and Culture Committee hruainak in a voikhatnak HUSO Caholh le Nunphung Ni tuah a si. Cu ni ahcun caholh lei le nungphung lei ah kan bochanmi kan nu le kan pa hna sawm an rak i biaruahnak in kan caholh a biapitnak kong le kan nungphung kilven a herhnak kong tam pi theihhngalhnak an kan pek.

3.3. Hawikawmhnak Le Theihhngalh Kauhternak (Fellowship and Awareness Program)

3.3.1. Hawikawmhnak(Fellowship)

  Bu pakhat pehzulh tein rian tuan khawh nakding caah i hawikawmhnak hi a biatuk mi pakhat a si ve. Bu khat chung i kanmah le kanmah zong naihniam tein i hawikawmh a herh pinah a dangdang bu rian tuannak ah thanchonak ape kho dingmi kan nu kan pa, kan u le, Cozah, CSO ti bantuk he pehtlaih le hawikawmh zong a herh.

Cutik ah HUSO nih hawkawmhnak he pehtlai in kumfa te mi thar donnak (Fresher welcome) cu tuah a si. HUSO hmai lei riantuan ding ah thimmi hruaitu zong lunglawm tein don le cohlan a si. Bu rian tuannak ah siarem tein a ho poh an cawlcangh ngam nakding le sianghleirun sianghngakchia poh HUSO rian tuannak ah an chuah dih nakhnga sangkip len in sawmnak zong phawtzamh a rak si.

Cu leng ah kan innpa a simi Thlangtlang Sianghleirun Sianghngakchia hna zong he i hawikawnhnak cu tuah a si. Kan miphun le ram caah lungkhat tein rian tuanti khawh nakding zong ah peng kip um sianghleirun sianghngakchia tonnak; Chin University Students Fellowship(CUSF) ti zong in kumkhat voi khat khua khat hnu khua khat tuah a si. Cubantuk zong ah HUSO chungkhar pawl tampi nih cu an iteltum ve.

3.3.2. Theihhngalh Kauhternak(Awareness programme)

  HUSO nih a lam kip in an rian tuannak ahhin sianghleirun sianghngakchia pawl theihhngalhnak a kauh deuh nakding caah khua an khan. Sianginn ah cawn a si lo mi ni fate kan nun ah a herh mi le hmai lei kan i timh mi ah a thathnem ding in theihhngalhnak a phunphun theih ding ah khua an khan.

Seminar and awareness programme cu current issues pawl cawnpiak ceihhmai ding in issues cio ah a cawnnak le hngalhnak a ngeimi kan nu, kan pa, kan u le cawmpiak nak in tuah a si. “Politics le leadership,” “Lairam thanchonak le mino,” “Mino le pawngkam zohkhanhnak,” “Youth and Politics” ti mi tlangtar pawl he seminar cu a voili tiang tuah a si cang.

3.3.3. A dangdang Cawlcanghnak

Sport day, thingkung cin, education awareness camp, fung kawl, hmunthor cher tibantuk in cawlcanghnak dangdang zong HUSO hruainak in tuah a si.

HUSO rian tuannak ah papek in tuanmi cawlcanghnak lak ah Sport Day zong pakhat aa tel ve. Sport Committee hruainak in tuah a si i cu ni ah sangkip bawlung chuih zuamnak le volleyball zuamnak nuam tein tuah a si.

June thla chung ahcun HUSO thingkung cinni tiah a um i Rung Tlang ah lungrual tein cinti a si. Cin ciami thinkung zohkhenh kilvennak zong a um. Pawngkam thianhlim nakding zong ah  lungrual tein hmunthur cher tinak zong a um.

Bu pakhat tluang tein rian tuan khawh nakding ah cun fund a herh tuk tikah HUSO fund kawlnak a um tawn. Cu tikah angki, zal tibantuk chuah in fund cu an kawl. Sathluak zuarnak in siseh, hlasak thiamthiam auh in show tuahnak in siseh, cabawm kholhnak in siseh fund kawlnak tuah a si. Cu leng ah hmai lei HUSO hruaitu a si dingmi kan nau le caah ti in Education Awareness Camp cu HUSO hruainak in zarhkhat chung tuah a si. Cu camp ah cun siangin ah chimh a si lomi a leng lei fimthiamnak pawl chim a si. 2019 ah a voithumnak tuah dih a si.  A dangdang meeting kai le cawlcanghnak a thar tete cu a herh ning tein a karlak ah tuah a si. 

  1. HUSO NIH HMAILEI AH (PEHZULH IN) TUAN DING AA HMAITHLAKMI PAWL LE HMAILEI HUSO CA SADUHTHAH

  Kumkhat chung HUSO a rian tuannak le cawlcanghnak ah aa timh ning tein a tuah khawh lo caan zeimaw zat cu a um len. Cu tikah tu kum ah tunh manh si lomi rian herh tete cu hmaikum ah tuan than a si tawn. Hmai lei ah pelzulh te tuah aa timhmi pawl cu Education awareness camp, Seminar, Major Introduction (Education System zoh in), le a dangdang activities hi a si.

Hmai lei HUSO caah saduhthah an ngeih mi hna cu HUSO members poh nih politics kong theih deuh ding, Ca lei thancho nakding ah tam deuh in cawlcangh ding, Hakha he a pehtlaimi kongkau tampi ah HUSO zong nih hruai khawh ding, HUSO tiah dir peng ding (Non-partisan, autonomous), Cozah zong he pehtlai in ram caah thil tha tampi tuah ti ding, HUSO zung ngeih khawh le HUSO library ngeih khawh ding, ramdang um Chin mino bu pawl he pehtlaihnak ngei in rian tuanti ding tibantuk in HUSO in hmailei caah saduhthahnak tampi an ngei.

Theihterhnak: Ngun Len Zing cu Chin Christian University ah Bachelor of Arts in English a kum thumnak a kai liomi a si. Hakha College zongah UDE in Physics a kum thumnak a kai lio mi a si. Chinbridge Institute in “Democracy Studies” (2nd Batch) a dih hnuah Chinbridge Institute nih a tuahmi “Higher Education Research Fellowship ah “Research Fellow” pakhat dirhmun in hi hlathlainak capar hi a tialmi a si. Ngun Len Zing hi Hakha University Student Organization ah EC chungtel pakhat zong a si. +++

 

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: