CNF Pu Htet Ni he Biaruahnak: ZRA cu Kawl Ralkap lei an tang i kan ngaihchia

0

Chin ramkhulh chungah hramhram uknak doh in mah hmunhma i runvennak caah hriam a tlaimi phu hna cu uknak chuttu Ralkap sin in raltuknak an ton leng ah India ram in chuahnak a duhtu ral phu nih tuknak zong kan tong tiah Chinram hriamtlaitu phu nih in atu le tu an chim.

Kahdohnak chung ahhin Meitei siloah Kate miphun hriamtlai phu People Liberation Army of Manipur (PLA) pawl tlawmpal an i tel bantukin an nih hi a biapi in India cozah he hnatlaknak a ngei mi Zomi Revolution Organization/Army (ZRO/ZRA) phu nih Chin ram hriamtlaitu cheukhat riahnak hmun pawl a hrawh lawng si loin (CNF/CNA) zong he cheukhat hmun ah raltuknak a um zong kha hmuh khawh a si.

Hi bantuk raltuknak he pehtlai in Chim ram hramtlaitu phu nih ZRA cu Kawl ralkap he an i fonh tiah a chim bantuk in ZRA tu nih cun ho kuttang hmanh ah kan um lo tiah a al.

Tulio caan ah, hi bantukin Chin ram chung ah cawlcangh le i kahdohnak pawl a chuahtertu ZRO/ZRA he pehtlai in Chin National Front (CNF/CNA) nih aa ruahning, a hmuhning pawl kha CNF in biachimnak nawl a ngeitu Salai Htet Ni le Irrawaddy thawngzamh nih a hal mi a si.

Post Staff nih a tlakning in lehmi a si ~ Editor.

Irrawaddy – Tedim peng chung ah ZRA/ZRO he i kahdohnak sining na ka chim kho hnga maw?

Htet Ni Tedim peng chung ah CNA, CDF le ZRA kahdohnak a um mi he pehtlai in cun kanmah nih ramri runven cawlcanghnak kan ngeih lio ah ZRA he an i ton ruangah kahdohnak a  chuah hi a si. An mah lei ralkap 4/5 hrawng an thi nain kan mah lei ralkap cu i khawndennak a um lo.

Irrawaddy – A hlan ah tah Kawlram leikap, Tedim peng hrawng ah cawlcanghnak a rak um bal maw? CNF he tah i hmuhtonnak a um tawn maw?

Htet Ni – ZRO/ZRA hi cu India a cozah a dohtu phu tiah kan theih, sihmanhsehlaw Kawlram chung a cawlcang mi hi nichuah lei ZRO tiah an um. A biapi bik in India a cozah he remdaihnak ser in India ram ah mipi ralkap sinak in a um mi an si. Cuti an um hnu cun, kanmah ram ah ra in an cawlcang.

A biapi bik cu Mizo miphun pawl Tedim peng chung zong ah an um. India zong ah an um. Cucaah, Kawlram chung ah nichuah lei peng tiah an cawlcangnak hmun pawl cu kan mah nih hmunhma khuar in kan um cianak pawl ah um lo ding in tlerhkhawnnak ca pawl an kan kuat. Kanmah cu zeitin hmanh an kan ti lo, nain Chinland Defense Force (CDF) pawl he hmunhma check felnak kan ngeih lio ah anmah he kan i tong i kahdohnak a chuak.

Irrawaddy – Zeitik in dah ZRA nih CNF sin ah cakuat le Tedim peng chung ah cawlcanghnak a ngeih hi a si?

Htet Ni – ZRA a cawlcanghnak hi a sau ngai cang asinain cakuat te pawl hi cu 1995/6 hrawng in aa thok cang. Mah lio caan ahcun Kawlram chung si loin India lei ah hmunhma an rak khuar. Kan nih cu 2012 ah a hlan ralkap cozah he hnatlaknak kan ngeih hnu ah Tedim peng ahhin hmunhma fek tein kan um.

Asinain, kan hnu kum le atu kum chungah tam deuh cawlcanghnak an ngei. Kan ralkap pawl kha au hna in hi ka hmun ah hmunhma khuar lo ding in an chimh hna i an thlah ṭhan hna. Cu caah, kan mah hmunhma, kan ralkap ṭha deuh in i runvennak caah checkfelnak kan rak ngeih hi a si.

Irrawaddy: January 16 ah ZRA nih nichuak lei peng ah Battalion 1 ka ser tiah thawng a thanh caah nan pahnih karlak ah hin kahdohnak a chuak hlei kho maw?

Htet Ni – Anmah cung ah tampi aa hngat. ZRA nih kawl ralkap he fonh in cawlcanghnak an ngeih mi hi kan ngeih a chia kho tuk. ZRA he kahdohnak a chuahnak a ruang pakhat cu kahdohnak aa thawh hlan ahhin ZRA cu Kawl ralkap riahbuk ah luhchuahnak an ngei tiah kan theih. Cun, rampi kahdahnak cahren Nationwide Ceasefire Agreement (NCA) lam kan zulh lio ah CNF zung onnak kan ngeih mi zong bomh voihnih an kan puah hnawhnak pawl hna hi a rak um bal.

Hi bantuk in an um lengmang ahcun, kan dirhmun le Ram dawtnak thinlung i kan pomning tein i runven le kahdohnak kan ngeih ko hna lai. Kahdohnak a um le um lai lo cu an mah cawlcanghning cung ah aa hngat te lai.

Irrawaddy – A tulio sining he pehtlai in ZRA he i ceihhmainak tah a um kho lai maw?

Htet Ni – India ram chung hrambunh in a um mi Ral phu pawl (ZRA telhchih in) he i ceihhmai ding hi cu kanmah le anmah dirhmun zeitluk in dah aa neihniam timi cung ah aa hngat. SAC he I rem in tuah mi cawlcanghnak a si ahcun i ceihhmai ding cu a har ngai lai. Anmah lei dirhmun cung ah hngat in i ceihhmainak lam cu a um kho lai. Tutiang ahcun, i ceihhmai khawhnak ding dirhmun cu a um lo. Sihmanhsehlaw, i kahdohnak a um sual ahcun mipi caah ngaihchia ngai a si hnga, mipi lei ah kan si khawh tawk chung in kan dir ko lai.

Irrawaddy – A luancia mi ni le caan ah, Tonzang peng chung ah Meitei hriamtlai (PLA) pawl he i kahdohnak a chuak tiah kan theih. Mah he pehtlai zong in na kan fianh kho hnga maw?

Htet Ni – Mah kong he pehtlai in cun, Tonzang peng chung ah CDF pawl an um i CNA he humhimnak caah hmunhma check felnak kan tuah. India ram lei in ral phu pawl nih kan ram chung ah Bing (Heroin) cinnak te pawl hna an tuah caah mi ramdang nih kan ram chung ah an duh poah in thil an tuah cu miphun dawtnak thinlung he kan cohlang kho lai lo. SAC kuttang ah Bing rianṭuannak hna an tuahmi a um caah hmunhma check felnak kan ngeih lio ah kan i kahdohnak hi a si.

Irrawaddy – Hi bantuk caan chia lio ahhin, SAC nih India ral phu hna hmang in CDF hi hrawhral ding in a hmang hna timi ruahdamhnak he pehtlai in CNF nih tah zeitin chim na duh?

Htet Ni – Tuan deuh lio ah Kalay-Tamu lei ah India ral phu pawl hmang in ramri ah thiltuahnak a um tawn. A biapi in Kawl ralkap pehtlaihnak in Bing cawk-zuarhnak a um. Cu lawng si loin, Tedim peng chung ah PDF dirhmi cu ZRA nih a rak ṭhawl hna. Chimh cawnnak kan tuahmi riahbuk pawl zong an ka hrawh piak dih. PDF hruaitu pawl tlaih le thah zong kha a rak um cang. Cu bantuk cu Kawl Ralkap rianṭuannak le aa lo thluahmah. Cu bantuk thil pawl cung ahcun CNA le CDF bawm in a si khawh chung thianh kan i zuam ko lai.

 

Irrawaddy – Kawl Ralkap rawl doh liopi ah a tu bantuk in India lei ral phu an i chapchihnak nih hin harnak a canter kho chin maw?

Htet Ni – Ramdang ral phu pawl kha SAC he i fonh in rianṭuanṭinak an ngeih mi pawl hi cu kan zoh sawhsawh hna lai lo. Kan mipi pawl an himnak, mipi nih a duh mi hramhram uknak hrawh cikcek le kan ram i dawnkhantu a um mi pawl cu kan si khawhnak bik in kan kham ko lai. Ram dawtnak thinlung tak he humhimnak ca i rian pakhat ah chia in kan kham ko lai.

Irrawaddy – A tulio Chinram chung i ralthawhnak sining pawl zong na kan chim kho hnga maw?

Htet Ni – Hramhram in uknak lak kan ton hi a tu ahcun kum khat a tling cang ko lai. Chin ram chung le Sagaing ramṭhen chung i a ummi CDF le PDF pawl cu kum dongh hlan ah thah cikcek ding hi a tuah cuahmah lio tiah kan hmuh. Mipi pawl he dirṭi in a si khawh chung kan kham rih ko lai. Hnu kir ṭhannak ding lam a um ti lo. Hmailei caan zong ah kan kham thluahmah rih ko lai.###

The 33rd Chin Revolution Day at Camp Victoria 2021 March 20/The Chinland Post

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: