Editorial: NLD Cozah Nih Ramdang Miphun Sinak A Lami A Thleidang Maw?

0

Editor 2019 October 17| NLD cozah nih 2019 July 5 ah thawngthanhnak pakhat a tuah.  A thanhmi cu Australia, Germany, Italy, Russia, Spain le Switzerland ram hna cu October 1 thawk in Ramkomh Kawlram ah Visa soklo in, ‘Visa on Arrival’ timi in luh khawh a si cang a ti. USD $50 pek in, Ni 30 chung umnak nawl Tourist Visa cu Yangon, Mandalay le Nay Pyi Taw i International Airport in a lutmi nih Airport ah ramchung luhnak Visa cu tuah khawh a si cang tiah an thanh.

Hihi Australia khualipi Canberra nih Myanmar Embassy nih 2019 July 5 ah thanhnak a tuahmi a si i Ramkomh Kawlram ah a chuakmi hna caah a tello tiah an tial chih.

Mi tampi nih hiti ram 6 caah fawite in luh khawhnak a tuahmi cung ah thangthat an ngeih ko lio ah, a thil tuahmi fiangte a zohtu hna nih an soisel ngai. A hlei khun in, atu thla October 1 in Ramchung luhnak a olhmi ram 6 chung in Kawlram mi nih an ramdang mi sinak a lami caah a tel lo. Ramkomh Kawlram mi sinak in an cunglei langhtermi ram 6 ah a ummi nih cun Visa an sok thiamthiam a hau. Cucu, thlendannak le namnehnak fak ngai a si tiah mitampi nih an chim.

Ramkomh Kawlram mi sinak in ram dang a thialkam i a ummi le rammi sinak a lami nih tlawn an duh ahcun, ‘Social Visit Visa’ lak ding tiah cathanh an tuahmi ah an langhter chih.

Cozah Thawngthanh: Visa on Arrival (Tourist)

Hihi mi tampi nih an soisel ngai. A ruang cu a luan ciami ’88 hnu le Ralkap chan ah ram a chuak takmi nih cozah doldalnak an tuah lai timi ruahnak he Visa an soknak Embassy paoh in zohfelnak ‘screenning’ tuah an duh caah tiah mi cheukhat nih an ruah damh. A bik in, Tlangcung miphun tam deuh cu Ralkap cozah a dohmi sinak le tlangcung hriamtlai phu bawmchantu sinak in, Ram dang ah Ralzam sinak in a phanmi an si caah felfai deuh in ngiatthlai an duh hna tiah ruah damh a si.

Hitin, ram dang miphun le amah ram miphun lila cung ah thleidannak a tuahmi cu Democracy cozah a sinak a limhang a zor ter chin. Ralkap cozah he an i dannak a tlawmter i, dotla mi a sinak a zorter he a khat. Cun, thleidannak a ummi phung (policy) cathanh a si tiah Ramleng ah khuasa mi cheukhat nih an lungtlinlonak an chim.

A fiang ko mi cu, NLD cozah nih ramleng ah a ummi a rammi chung in an rak luh than i, tlawnkai ah cun Visa an soknak hmun Embassy in felfai tein zohfelnak ‘Screenning’ tuah a duh caah a si. NLD cozah a kai hnu in, tlangcung mi miphun hruaitu chung le Kawl miphun in ram chung luhnak a phih, khenkham than (Blacklist) mi an um len timi zong theih a si.

Ramkomh Kawlram ah a rak tlawng mi ramdang miphun mi tlungkal cheukhat zong nih, NLD cozah nih a mah rammi hi hitin thleidannak le namnehnak a tuah ding silo tiah a chimmi zong an um len.

Cheukhat nih ruahnak an chimmi cu atulio NLD cozah lutlai le hruaitu cheukhat hi Ralkap chan ah, thongtla an tam ngai. Cucu nih an ruah ning ah, kan nih thong kan tlak lio, harfe le lungdong ngai in kan um lio ah, ramleng ah khuasa mi hna cu nuam te le an duhmi poah an cawng in an tuah kho timi hi a si. Cucu nih cun, kan karlak ah i dannak tampi a um tiah an ruah caah hnahchuah nak lungput an ngeih caah tu bantuk in an tuahmi a si tiah a ruatdamh zong an um.

A dang nih cun, NLD cozah nih nawl an ngeih taktak lo caah a si. Ralkap nih nawlngeihnak tam tuk a ngeih i, Ralkap duh ning in an tuahmi a si lai tiah an ti. A taktak ahcun, NLD cozah nih cun Ramleng ah a rak um i, biatak tein UN le Vawleipi cozah kip sin ah kal in, thlennak a um khawhnak hnga ding caah a rak dirpi mi, a leng in a rak aumi hna hi a thledan ding hna a si lo. A conghlawmh ding hna tu a si tiah a zaimi zong an tam ngai.

Thil theihngal cheukhat nih an chimmi cu China (Tuluk) nih thlennak a rak tuah thawk lio ahhhin, Deng Xiaoping nih Thlennak tuahnak ding caah Nitlak ram (West) ah tampi a rak thlah hna. An rak kir i, lunglawm tein a don hna lawng silo in an thiamnak kha Tuluk hruai ning cang thlennak ah a hman. Tuluk ram chung ummi le nitlak ram fim cawngmi karlak ah pehtlaihnak a tha i, ningzahnak le hnachuahnak an rak ngei lo. Cucu nih an ram a rak thancho ter tiah an ti.

Cuti silo in, atu ah Kawlram nih cun ramleng ah a rak zam i, fimnak a cawngmi hna kha Sa le Ral bantuk in a hmuh tik hna ah hihi a si awk a si lo. Hihi NLD cozah nih a ruahning taktak le a hmuhning taktak a si ahcun, Ram dang ah a ummi hna kong he pehtlai in, phungphai an ngeihmi le ruahnak lungput an ngeihmi hi zoh than le remh than caan a cu cang.

Caan saupi chung Ramleng ah khua sa in, Ramkomh Kawlram thlennak ding caah a rak dirpimi a rak aumi hna hi, atulio NLD cozah caah sa le ral an si dih lai lo. Mi tampi cu ram pi thlennak chuahter a duhmi an si timi hi ruah khawh ding zong a biapi ngai.

Atulio NLD cozah thil tuah cu, mitam-u simi Kawl miphun lawng silo in, mitlawm te kan nih Laimi zong a kan hnursuan ngai. A hlei in, Australia ah khuasa mi Laimi (Chin) 10,000 fai, Switzerland ah 50 tluk le Germany ah 200 fai cu fawite in tlun khahwnak an ngei rih lo. Nain, kan cozah cathanh ning in anmah an umnak a cunglei langhter mi ram 6 (Australia, Germany, Italy, Russia, Spain le Switzerland) miphun pawl cu fawite in an rak lut kho cang.

Mah miphun lila nam neh mi hruai ning phung cu thledannak le namnehnak a si ko hnga lo maw….!

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: