Ralkap biacaihnak nih Hakha ah nu pakhat telh in minung 9 thongthlak ding in biachah

The Chinland Post | 2022 August 2 – Chin ramkulh, Hakha khua SAC biaceih zung nih nu pakhat telh in minung 9 cu thongthlak ding in nawl a chuah tiah CHRO nih July 31 ah a thanh.
Thongthlak ding in nawlpek a simi minung 9 cu Hakha palik sakhaan a pahnihnak bawi a simi Tin Kyaw Thu nih taza a cuaimi hna an si i Hakha biaceih zung nih a luancia July 29 ah minung 8 cu Article 51 in thong kum 5 thlak ding tiah nawl a chuah i adang pakhat zong Article 52 in thong kum 3 thlak ding tiah nawl a chuah.
“Mah minung 9 hi 2022 February thla ah an tlaihmi hna an um, March thla zongah an tlaihmi hna an um. Atu hi, thla 5 hrawng an hren hna hnuah sualphawtnak an tuah hna. A tam deuh cu zeihmanh a tuah lomi mipi sawhsawh an tam. Abik cu an phone hmanthlak ah anmah dohnak he aa pehtlai mi a um caah CDF he nan i pehtlai tiah sual an phawt hna” tiah CHRO rianngeitu nih Khonumthung Burmese ah a chim.
Sualphawtnak a tongmi hna hi mipi sawhsawh an si ko nain SAC nih CDF he nan i pehtlai tiah an puh hna i 2022 February le March ah an tlaih hna hi a si.
“Dothlennak ah a cawlcang mi hi mino deuh an tam caah SAC nih a hopoah kha an ral ah a ruah dih hna. Cu chungah, mino pawl kha a tlaih hna hi sual a phawt hna. SAC nih hin mipi le hriamtlai hi ṭha tein a thleidan a herh. Mipi sawhsawh phungning loin sualphawt le thongthlak hna hi a tuah ding rian a si lo” tiah CHRO rianngeitu nih chimchap.
SAC nih thongthlak ding in nawl a chuahmi minung 9 chungah kum 5 thongthlak a simi hi nu a si i kum 19 lawng a si rih. Amah cu Sagaing ramṭhen, Kalay thonginn ah kuat an timh tiah theih a si.
Tutan minung 9 biakhiahnak an tuahmi hna hi tlukruannak a um lo, nuhrin covo he a pehtlai mi zulhpung zong an zul lo, biaceih zung zong anmah nih duh poah in tuah khawhmi a si tiah Deputy Exec Director of CHRO Salai Za Uk Ling nih The Chinland Post ah a chim.
“A tu hi taza an cuaimi hna le sual an phawtnak hna vial te hi a hram thok an tlaih ka hna in hramhram lo/upadi ningcang lo in an tlaihmi hna a si. Biaceih zung i taza an cuai hna zongah a thianghlim lo le zumtlaklo biacaihnak (unfair process) a si. A hram in a dongh tiang ah phungphai ning in zulh hrimhrim ding a hrampi a simi (Fundamental due process of law) an zul lo, ai tel lo caah, nuhrin covo i a hram bik a simi le zulh ding a simi an buar (basic fundamental human rights) vialte an buar dih mi asi pinah, judiciary (biaceih zung) kha uktu lei nih duhpaoh control nak an tuah ciami a si caah hi vial te hi mipi namnehnak le an mah nih duhpaoh in uknak caah lam an sermi a si” tiah Deputy Exec Director of CHRO Salai Za Uk Lin nih The Chinland Post ah a chim.
Hi biachahmi he pehtlai in, rampi huap in kan hnu July thla dongh ahkhan mitam ngai an biaceihmi khiahpiak an si. Thongthlak mi an tam ngaingai tiah theih a si. A tuan deuh i biakhiah ciami chung in a chuak, thlah cangmi cheukhat kha an dawi than hna, tlaih than ding in an kawl hna tiah thonginn le biaceih zung lei naihniam pakhat nih a chim.
Hi kong ah thil theimi pakhat nih, thongtla dirhmun hi a har ngai, cun rianhrang he an thlakmi hna cu an har sa khun, nilin le khua-al le ruahsur zong dinh lo in, tihnung mi lunghmun tbk. ah an tuanter mi hna a um tiah Myanmar Now nih August 1 ah a thanh.
Cun, atu ah tlaih ding in an dawi, kawl than mi hna hi, hriamhrai lei he pehtlai in rak tlaihmi chung khan an si. Zapi tlaih i, thlah thanmi cu an si lo tiah The Chinland Post ah a chim.
Atulio Hakha ah SAC nih a hrenmi hi a tlawmbik 30 hrawng an um i i bia an ceih lio hna a si tiah theih a si.
SAC ralkap nih Chin ramkulh ah mipi hna a kah hram i innlo a kan khangh piak, mipi sawhsawh zong a tlaih/thah hna tiah CHRO nih an thanh.