Heikin Hnathlaknak (Or) Zalong Tein Mipi Uknak Nawl Pekmi Hnatlaknak
Salai Mangpau
1027 Operation an thawk in thlahnih hnu 2024 January ni 11 zaan sml 9:00pm ah Taluk ram nih telpi mi SAC ralhrang, Unau hawikom phu 3 karlak, Heikin hnatlaknak nih kaphnih hnatlaknak in kahdaihnak an tuah. Eidin, Electric, Ti telh in khuachung thutdir umkalnak caah Tuluk cung ah ramri tlangcung mi hna nih aa dornak Tuluk ram nih fak ngai in a dirpi mi kahdaih hnatlaknak an tuah. SAC lei kap zoh ahcun a sungh mi peng 17 ah sakhaan 500 hrawng an si. Myanmar ram ah mah tein zalong tein ai uk mi hmun an si tiah phungtling tein hnathlak mi an si cang. Chaklei Shan kahdaihnak zoh tik ah raldohnak lei in a sung mi SAC lei in phungning tein hnatlakpi mi a hun si.
Mah nak in a biapi deuh mi cu SAC ralkap thinlung le ai uah ton mi vialte a sining thlak bak a si ko. Ramchung tuan deuh caan le hnu thil sining ah a lian ngai mi raldohnak le hmunhma a sung, a kal tak tiah ti khawh a si. Nichuah chaklei Burma Communist party chan lio nak in ralkap nih mah tluk in hmunhma sungh tiang dirhmun a rak si lo. Nihin chaklei Shan ram Muse peng, Lashio peng ti dah lo cun a dang peng vialte cu SAC nih a sung dih cikcek. A sungh mi hi a pom ruang ah kahdaihnak a tuah mi hi hmailei caan sau tuah ding mi Tuluk ramri in Tibaw ram tiang hmun dihlak hi unau hawikom phu le tlangcung hriamtlai kut ah an um dih. An mah uknak tang ah an um dih cang tinak a si. Namtkhan, Namtsan, Mantung, Namtmatu, Minengawt, Minelung, Kutkai peng ah Ta’ang hriamtlai ralkap nih a lak dih hnu ah uknak thar kan ser lai tiah thawngthanhnak a tuah. Kokang ram ah MNDAA ralkap bu nih an ram ah uknak a ser lio a si. Hopan le Panglong peng 2 cu UWSA bu nih aa lak. Kahdaihnak hnatlakpi mi ahcun mah vialte hmun hi tlangcung hriamtlai phu uknak ding ah a hram a fek chinchin lai. Mah bantuk in caan sau ahcun SAC le a pemnak caah ral bantuk an si zungzal lai. Can tawi ah mah bantuk uknak duh lo in SAC lei nih duh lo in an doh than ah cun ralkap, hriamnam thazang nih a daih ti lai lo. Nihin ah Namtsan, Nantmatu, Kyaukme, Tibaw, Lashio, Moemeik, Mogoke, Kyaukme, peng ah kahdohnak cu SAC lei nih a thawk than. Mah kahdohnak a tuah than mi nih Tuluk ram zei a rel lo bantuk a si. Tuluk hnathlakpi mi kahdaihnak nawl a zul lo. SAC hi zumhawktlak an si lo ti langhternak pakhat a si.
Ralkap lei a voikhat uknak lak mi 1962 kum thawk tein uknak lei le ramkhel kong ah lih le hlennak in kahdaihnak a tuah, ramdaihnak a tuah ko nain anmah lei thazang thawnnak tuah in tlangcung hriamtlai phu pawl kahnak a tuah lengmang.
1960 kum dih lak ah ramchung kahdaihnak, 1989 kum Ba-ka-pah bu a kuai hnu ah chaklei tlangcung mi karlak ah kahdaihnak, 2010 kum Democracy chan a vun phanh hnu kahdaihnak an tuah mi zoh tik ah kahdaihnak caan karlak chung ah ralkap thazang a rak chap mi hmuh a si caah tlangcung hriamtlai kuainak dinga h kahdaihnak a tuah mi a si ti khawh a si.
Ramdaihnak a tuah chung caan karlak ah ralkap nih a kah lengmang hna. KIA ralkap he 1994 kum kahdaihnak an tuah nain 2011 kum in Kachin ram ah kahnak a tuah than. Nihin unau hawikom phu 3 hna kah ruang ah chaklei Shan ram caan karlak kahdaihnak a um lio ah Rakhine ram thlanglei ah ralkap thazang a chap chim lengmang hi theih a si.
Kahdaihnak tuah lo in pehzulh in kahnak tuah peng sehlaw SAC ralkap zeibantuk dirhmun dah a phanh hnga? Kahdohnak ah SAC lei thazang a chuah chin lengmang ahcun unau hawikom lei nih an kah ve a hau. SAC lei nih kahdohnak ah thazang a ngei ti lo ti hi a fiang ko. Cucaah kahnak pehzulh in a um than a si ahcun chaklei Shan ram kulh vialte mipi ralkap nih an lak kawh lai i Mandalay ramthen le Pyin Oo Lwin tiang thinphang in an um lai. A tu zong Pyin Oo Lwin cu a thinphannak ah cozah riantuan tu Non CDMer pawl cu meithal kah training a pek cang hna. Kahdohnak aa pehzulh peng ahcun Tuluk ramri in Mandalay tiang mipi ralkap an lut khawh hrimhrim lai.
Unau hawikom lei zoh tik ah 2010 hnu lei ah ralkap lei nih uah ngai in tlangcung mi cung ah a um hnawh hna. Caan tawi karlak ah a sungh mi hi a cohlan ding a si. Ralkap chung ah an pemnak hmun pawl tlangcung hriamtlai nih an lak thluahmah mi nih an sining muisam a langhter. Caan sau caah tlangcung hriamtlai hna hmun hi luatnak hmun a hmu mi le mah tein khuakhan lairelnak a ngei mi dirhmun a phan thluahmah.
Cubantuk dirhmun karlak ah unau hawikom phu nih kahdaihnak ngol ter in ralkap lei nih a cohlan mi zoh tik ah battalion chung an sining a rawh cuahmah mi hi hmuh khawh a si. Cheukhat ram le hmun cu mah tein khuakhan lairelnak zalong tein an hun hmuh tik ah rampi vialte in luatnak hmun sinak a phan ding hi a caan rau ti lai lo.
Cherhchan: PDF Insight
