Maimilh Len Awk A Tha Ti Lai Maw, Hakha Dinti Phawtzamhnak

0

Pu Thla Hre| 2019 July 16| www.chansateparliament.gov.mm website ah 2019 June 28 ni Hakha dinti phawtzamhnak arfi cuang biahal mi le Chin Ramkulh Cozah lei bialeh mi nan rel cio ko lai, tiah ka zumh. Hal mi (question) le leh mi (answer) aa kheng deuh rua lo.

Cahren (စာချုပ်) he pehtlai in hal mi

            2016-2017 kum budget Ks. 2,900,000,000 (2.9 billion) in thawk mi rian nganpi a si ca ah cahren (စာချုပ်) tuah mi chung ah Union Attorney General’s Office nih chim tawn mi thilri hman ding mi pawl he pehtlai in fianternak (Technical Explanation) a um maw? A hlankan in tuah dingmi (Preparatory Works) a um maw? Design Estimate BD, BQ, ti mi tahfung a um maw? Cu tahfung cu a thiam mi nih zohfelnak an ngei hmasa maw? An duhning in telhchih a si maw? Tuanvo  a tlinhlo tikah zeitik ni tiang dantat ding tiah aa tel maw? Rian an tuan mi tlamtling tein an ap dih hnu ah kum 5 chung a rawk mi a remh than lai ti a um maw? Union Attorney General’s Office chimning tein cahren tuah a si maw? Lungtlinpinak tah a pe maw, ti hi a hal mi a si.

Tuahtuan mi he pehtlai in hal mi       

            Mah Company pawl tuanvo nan pek hi Chin Ramkulh Cozah hnatlaknak in maw a si? Pipe le thilri man tangka 2016 November 21 ah zatuak 30% in Ks. 642,420,000, 2016 December 23 ni ah zatuak 20% in Ks. 428,280,000, 2017 March 7 ni ah zatuak 25% in Ks. 535,350,000,  a dihlak ah zatuak 75% a si i Ks.1,606,050,000 (1.6.billion) hi nan chuahpiak lio ah phunglam ningte zulh in a si maw? Cahren ning tah a si maw? Aho nih dah nawl a pek i hna a tlakpi? Mizapi mithmai zoh in cahren chung aa tel mi zulhphung ning tein nan zohfel maw?

            Hakha khua pawngkam in dinti thar (Sacuan, Fadeu, Haucheuva le Kiarva) in ti laknak nan tuah cang maw? Tuanvo a tlinh lo mi dantatnak nan tuah cang maw? Auditor Zung lei in chek mi rian le cazin pawl a tlamtling maw? Mizapi inn cio ah dinti a phak nakhnga zeitindah tuah nan timh ti mi a hal.

Chin Ramkulh Cozah lei bialeh mi

            Cozah hlun lio ah 8,800.00 million ks in rak tuahmi Timit Dam le pump station, khuachung main tank 17 kong a chim hnu ah atu biahal mi 2.9 billion in (GAD budget in) tuah lio mi Hakha dinti phawtzamhnak  rian 2016 November 19 ni ah an rak thawk mi planning an suai ning, meeting an tuah lengmang mi kong, committee an ser in an zohternak kong, CM le Minister pawl nih an mit in an va zohpah lengmang mi kong, cahren ning in 2017 March 30 ni ah an dih khawh lo ca ah 2017 October 31 ni tiang caan an pek thannak kong, 2017 December 31 ni ah dih hrimhrim ding in riantuan ding le a dih lo ahcun dantat in let 2 liamter ding tiah biachahnak an tuah mi kong, tangka chuahpiak tikah Chief Minister i lungtlin nawlpeknak in chuahpiak lengmang a sinak, Pipe Quality a tlinlo ahcun company i tuanvo a si ko ti mi kong, 2019 June 21 ni ah cachuah than mi cu a hnu bik 2019 June 12 ni ah dantat mi na liam lai, na liam lo ahcun upadi ning in kan tuan lai tinak, company kan ngolter hnu ah cun Chin Ramkulh Cozah nih (15/2019) kan ser mi Hakha dinti peknak committee le Sipin nih pehzulh in a tuan lai ti mi le Jica zong bawmhnak kan hal lai ti hi an leh mi bialehnak a si.

Keimah hmuhning

            Khualu khuataw zoh tein hi ca hi ka tial. Hal mi bia vialte hi atu leh menmen mi bia nih a tlinh lo. Mizapi zawnruahnak he a tanglei vial hi ka rak langhter.

  1. Arfi cuang in biahal mi hi 2.9 billion in tuah mi Hakha dinti phawtzamhnak kong a si.
  2. Hakhathar 1 le 2 hi 2015-2016 kum ah budget 984.00 million in Myanma Ahla company nih tuah mi a si.
  3. Timit in Halkha khuachung tiang dinti pump nak cu tangka 8800.00 milion kyats in 2014-2015 ah rak thok mi a si i ti cu a phan kho cang. Treatment Plant belte a chambau tuk rih caah ti a thiang kho lo.
  4. Atu tuahmi 2.9 billion nih khuachung Sang (6) phawtzamhnak caah a dang te in tuahmi a si i a tu tiang dinti a pe kho rih lo.
  5. Timit dinti cu a man a fah tuk lai caah Khuami zapi nih man fawi tein hman khawh a herh mi Khua pawng tihna pali in dinti lak ding kan ti mi zong tha tein an la kho rih lo.
  6. Cahren tuah lio ah aa tel ding mi, tlamtling mi, specifications pakhat hmanh a um lo, ti ka hngalh mi a si. Cun, cahren hi Union Attorney General Office nih chimning tein a tling lo.
  7. Tuanvo a tlinh lo ca ah dantat ding mi tangka 2227.763 million ti mi zong a dik lai ka zum lo. A ruang cu budget dihlak 2.9 billion a si i dantat ding 2.2 billion ti mi cu ka zum kho lo.

Halkha khuachung dinti phawtzamh nak hi Sipin nih tuanvo lak mi a si lo i tlamtling ten an tuan dih hnu ah phungphai ning te in Sipin kut ah pek than ding a si. Sihmanhsehlaw a tu si ning ah cun Sipin zong nih cohlan ding ah a si kho hrimhrim lo. Minung 40,000 ca ah tangka mah zat dih in tuahtuan mi a thatlo hi zeiruang bik ko ah dah a si hnga? Systematic a si lo mi rian nganpi pakhat serchom committee nih pehzulh ding le tuanvo lak ding cu a phi a chuak kho taktak lai maw?

            Asiloah, Sipin Committee  nih tuanvo a la ngam taktak lai maw? “Dinti” cu structure le construction tuah dih men in a za lo. Dinti lak khawh le a phak khawk a herh. Chikhatte thlah men zong a za lo. Mizapi nih kum saupi dinti thiang caanhmaan tein kan hmuh khawh, kan hman khawh, kan din khawh lawng ah “A phi chuaklak in tuan,” ti mi cu a si lai.

            2019 February 21 ni ah Myanmar President U Win Myint nih mizapi sin ah a chim mi cu “Riantuan mi a thalo mi kha, a tha ko, tiah mizapi nan kan hlen ahcun ka cohlang hrimhrim lai lo,” ti mi biaroling a si.

            Hi kong ah tuanvo a tlinhlotu aho vial khi dah an si hnga. Zeiruang bik ah dah a si. Ruah ngaingai a herh cang. Tuanvo pek mi company chambaunak a tam bik lai nain a petu le a tlangtlatu nih kan tlangtlak ning a chambau sual maw? Wrong management ruang ah a si ve sual maw? Hi rian hi maimilh len awk a tha ti lai maw? Khuami zapi ca ah cun a fak hringhran ko. ###

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: