Zohchunhtlak Chinmi Kan Pa Rev. Dr. DAVID VAN BIK

0

Chin Digest- Vol.1, No.1, 2015 May: Rev. Dr. David Van Bik cu 1926 July 28, Thantlang peng, Tlangpi khua ah a chuak. Phungchimtu Saya Chawn Tur le Pi Renh Tial i an fale pali lakah upa bik a si. Hringtu a pa nih a thih tak hna hnu ah Pi Renh Tial cu pasal dang a ngei. Cu a pasal he an ngeihmi he cun David Van Bik cu unau (8) a ngei.

David Van Bik cu Tlangpi siangniamrun ah 1936 in sianginn a kai i Saya Kaw Kaw kuttang in 1939 ah taangli a awng. 1942 ah Falam khua Anglo-Vernacular siangsangrun ah taangruk a awng. Vawleicung ralpi pahnihnak ruang ah sianginn vialte an khar dih. Cu ruang ah David Van Bik Cu 1943-44 tiang Thangzang le Bungkhua ah cozah cazi rian a rak tuan. 1945, India ram Cherrapoonjee Theological College ah Diploma of Theology (Dip.Th.) degree a la. Dip.Th a awngmi lakah ca thiam bik pahnihnak a si. Cu degree a laknak college thiamthiam in Serampure taanghra camipuai a awng.

Baibal sianginn kai aa lim hnu ah Rev. Dr. Robert G. John-son dirhmi Chin Baibal Training School ah 1949 June thla in 1951 tiang a tuan. Hi sianginn i rian a tuan lio ah Rev. Johnson he baibal Biakam Hlun leh hram an thawk. An leh hmasa bik cu Genesis cauk a si. 1951 ah Insein Baptist Divinity (atu Myanmar Institute of Theology) ah sianginn a peh than i 1955 kum ah B.Th degree a hmu. Cun Hakha Chin Baibal Training School ah rian a tuan.




David Van Bik cu Pi Zo Kai he 1956 ah an i um i fa (5) an ngei. 1957 ah American ram Berkeley khua i aummi Berkeley Baptist Divinity School ah kumhnih chung sianginn a kai than i M.A degree a la. Rev. David Van Bik hi Chinmi (ZBC) chung ah B.Th degree a la hmasa bik le Baibal lei in MA degree a la hmasa bikmi a si. B.Th a cawnpi hawi (8) lakah Rev. Kyaw Dwe he hin pakhatnak a rak i cuh lengmang (ca thiam hrimhrim a rak si). 1959 in Chinram ah a rak tlung i a tlun kum ah Chin Christian Institute of Theology (Zomi The-ological School) Falam ah sianguk (Principal) a tuan.

An chungkhar in 1963 ah Hakha ah an i thial i Rev. R. G. Johnson he baibal ca an letti. Siangbawipa cu Ne Win cozah thar nih 1966 kum in ramchung umnak nawl an pe lo i a chungkhar he American ah an kir. Siangbawipa a kir hnu cun  Saya Van Bik lawng nih baibal cu a leh cang. A lehmi Lai Baibal Thiang cu 1979 ah a lim i a cauk in a chuah.

1977 in 1987 tiang Khrihfa ca lei riantuannak ah luhlinh in rian a tuan. Vawleicung calei riantuannak he pehtlaihnak tuah aa zuam i Japan ram ah WACC meeting a va kai. Cun 1983 ah England ram Oxford University ah canamnak lei riantuanning thlaruk a cawng. 1986 ah English-Chin Dictionary a chuah. Rev. Dr. David Van Bik cu Asia Dictionary pi hmanh nih a konglam an tial i an khumh.

Rev. David Van Bik cu 1987 March thla ah caantling Pathian rian a tuannak in pension a la. Caantling in a riantuannak aa din nain calei riantuannak ah din lo in rian a tuan i cauk uk (30) a tial. A tialmi cauk lakah cauk pipuam bik cu Lai Baibal Thiang, English-Chin Dictionary, Chin-English Dictionary, Rev. Robert Johnson tialmi Lairam i siangbawite riantuannak tuanbia (volume 1 & 2) a lehmi an si. Chin English Dictionary hi a thih hnu 2010 ah a chuak.

1990 – 1996 tiang Rev. David Van Bik cu Chin Christian College (CCC) ah sianguk (Principal) a tuan. United Bible Societies le Chin Association for Christian Communication (CACC) hnatlaknak in Lai Baibal remhthanhnak (revision) rian cu 1996 kum i a thawk than.

Hi rian a tuan lio ah ruahlopi in ralkap cozah nih an tlaih i 1996 July 12 in September 16 tiang Hakha ah thong a tla. Pathian lamhruainak le a hawile tanpinak thawng in thonginn ah nili lawng a um i leng umnak nawl an peek caah Baibal remhthannak rian cu a pehzulh than.

Rev. David Van Bik cu CCC i rian a tuan lio, 1994 ah Laimi Khrihfa ca i a riantuannak cung ah M.A a cawnnak sianginn (America Baptist Seminary of the West) nih upatnak degree Doctor of Divinity (D.D) an peek. Hi lio ah CCC Baibal sianginn caah cauk thong (6000) ringlo a hawile sin in a hmuh. Cucaah, CCC cu ATESEA (Accredited Member of Theological Education South East Asia) nih theihhngalhpinak
(accreditation) a tuah.

Lai Baibal a remh thanmi cu Khrihfa kut ah tlamtlingte in a phanhter i Chin-English Dictionary tuah a thawk. Hi dictionary hi tha deuh le tling deuh in chuah a duh caah a thiammi sin ah bawmh hal le a fale tlawn duh pah ah 1999 July thla ah a nupi he visiting scholar in America ah an kal. American Baptist zungpi nih thlahnih chung phungchim le cawnpiak an fialnak hmun tampi ah rian a tuan.

Chinmi caah dinhcaan ngei lo in rian a tuan cuahmah lio ah hnar khenser (cancer) nih a tlunh i sii-inn a phan. Siibawite nih an thiamnak dihlak in an thlop i a dam deuh in rian a pehzulh i a lim taak manh. Khual a tlawng i phung a chim, tipil zong a pe ta rih. Laitlang lei tlun ding a si cang caah US i Lai Khrihfa vialte a tlawng ta hna. Laitlang ah HBA nih Jubilee tuahpiak an timh caah a tlun lai an i ngaih tuk cio. Sihmanh sehlaw, Rev. Dr. Van Bik cu khenser sii an ronhmi kha a pumsa nih a celh ti lo caah 2000 August 19, zanlei sml. 9:05 ah a dawtmi Chinram kir manh lo in a rianhmi Pathian sin ah aa din.

Rev. Dr. David Van Bik ruak cu America i a ummi Chinmi nih US $ 15,000 dih in Laitlang ah an tlunter i a thih in ni (18) nak September 3 ah Hakha a phaan i dawtu Khrihfabu vialte nih mitthli he a ruak an don, an humh i an thlah.

Rev. David Van Bik cu a kum a upat hnu kum 74 a si tiang ah biachim aa palh bal lo. A thluak a tha, thil a hngalhmi philh lote in aa cinken khawh rih. Kawlram chung baibal sianginn ngan bik MIT (Myanmar Institute of Theology) nih kum 25 cung zumhtlakte in Pathian rian a tuan tiah upatnak an pek. Cun kum 35 cung le kum 45 in cunglei upat peknak zong aa tel than.

MIT le MBC (Myanmar Baptist Convention) nih a tuahmi lakah a sang bikmi minthatnak Fellow of Distinguished Christian Service (FDCS) an pek. Hi upatnak pekmi cu Kawlram chung ah mi tlawmte lawng nih an hmuh, mi sawhsawh an pe hna lo. Miphun pi lakah “minung tling pakhat a si” tinak caah pekmi laksawng a si. Chinmi chung ah a hmu hmasa bikmi a si. Amah hnu in Rev. Dr. Stephen Hre Kio zong nih a hmuh.

”Laimi nih ‘Kan Pa’ tiah kan auhmi a si. Phungchimthiam, catialthiam, Baibal lei thiamsaang, kan Laiholh kilhkamhtu”

Biakilh; Rev. Dr. Van Bik kong cu Chin Digest ah rak chuah cangmi a si. The Chinland Post nawl tel loin a ningpi le a pikpak zongin lak a ngah lai lo.

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: