Biaknak Zalonnak (Religious Freedom) Hmanh A Um Ti Lo Mi Kan Ram
The Chinland Post | Editor | 2023 February 14 — Hramhram in uknak a latu SAC nih peng 37 ah Martial Law (Ralkap Uknak) a thanh. Cu chung ah, Chin ramkulh zong thanh ve a si. Zaanlei sml 6:00pm in zinglei sml 6:00am tiang hohmanh chawhvah lo ding in nawl a chuah. Cu lawng siloin, chun lai lingcing hmanh ah minung 5 leng i but lo ding tiah a bet chap. Cu tik ah, miphun dang le zumhnak dang a ngei mi hna caah cun harnak tamtuk a um lai tiah ka ruat lo. Sihmanhsehlaw Khrihfa mi kan ca ah hin ruah awk thil tampi a chuahter tiah kan hmuh. Mi tampi khua nan ruat cio ve lai ti zong zumhnak ka ngei.
SAC nih Zarhpi Pathian kan thangṭhat caan hmanh zinglei 7:00am in zaanlei 4:00pm tiang riikhiah piak kan si. Cu lawng hlah, kan pumh caan, a hmun le a ruang te pawl hna kha form phih hnu ah theihternak tuah a hau rih. Bu kip i zarhte ni mino hlacawn caan zong cu ṭhiamṭhiam. Biaknak lei kumdongh meeting siseh, cawnpiaknak tuah duh ah siseh, nawl hal hmasa hna an hau fawn. An bet rih – chiatni, ṭhatni siseh, chungkhar thlacamnak tuah duh ah siseh, a hlankan ni 5 in biaknak lei upa hna he khuakhan hnu ah theihternak kan tuah uh an ti rih, mah inn tual chung lawng ah tuah uh ti a si chap!
Kannih Khrihfa mi cu Zarhpi ni fatin biakinn panh in hmunkhat te ah Pathian a thangṭhat mi kan si. Cun chiatni, ṭhatni kan ton caan ah innpa chakthlang, sang le veng, rualchan cingla in aa chuahpi mi le aa dirkhamh mi kan si. Cu tik ah, Pathian kan thangṭhat caan hmanh ah zalong tein kan ṭhudir kho ti hnga lo. A hlei in, Pathian Biakinn chung kan ṭhut hmanh ah sia a rem ti hnga dik maw? Kan pumh caan cheukhat pawl zong ṭhialkam len a hau mi tampi kho. Chiatni, ṭhatni hmanh aa chuahpi mi kan i zuk thluahmah te hnga. Kan lunglawmh caan zong ah puitling tein i lawmh khawh lo, kan ngaihchiat caan zong ah hnemtu kan um te hnga dik maw? Kan chim lo mi a va tampi rih. Cucaah Khrihfa mi kan Covo khi zeidah a va taang ti hnga?
Hlan chan Khrihfa kan pupa hna nih biaknak cu zalong tein (Religious Freedom) kal seh ti kha an rak zumh. Uknak lei nih Khrihfabu zumhnak le ṭhithruainak ah i teltum hlah seh, i thlak hlah seh law, biaknak zong nih rampi uknak kong ah zeihmanh hnahnawhnak pe ve hlah seh ti kha an rak zumh mi a si.
AD 313 tiang ah Khrihfabu hi cozah nih cohlan mi biaknak a rak si lo. Rom Siangpahrang Constantine khrihfa a rak si hnu lawng ah Khrihfa cu rampi biaknak ah a hung cang. Asinain Siangpahrang Constantine nih zumnak he pehtlai in Bible nak in siangpahrang duhnak kha a biapi ah a hung chiah caah 1521 ah Martin Luthar hruainak in Lutheran Khrihfabu a rak chuah. 1533 ah John Calvin hruainak in Presbyterian Khrihfabu a hung chuak. 1534 ah King Henery VII hruainak in Anglican Khrihfabu hna a hung chuak. Cu hna nih an rak aupi mi cu biaknak lei zalonnak ṭhiamṭhiam kha a si.
Hmailei caan ah zei pawl dah rikhiahpiak kan si rih lai ti khi chim khawh a si lo. Cu tikah kan biaknak zalonnak hi a bi chin thluahmah lai i Khrihfa mi hi kan temtuar chin thluahmah lai. Atu hi kan covo vialte an lak dih ko lo maw? Pathian hmanh zalong tein kan bia kho ti hnga maw? Uknak le biaknak kong ah Khrihfa mi hna nih khua fak deuh le thuk deuh in ruah caan a cu cang ti hi fian ngaingai kan hau…
About The Author
