September 20, 2025

တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္နက္ကိုင္ရသည့္အေၾကာင္းရင္း (သို႔) ျပည္တြင္း စစ္ျပသာနာ

thangloon

ဆလုိင္းထန္းလြန္း (ခ်င္းျပည္)

လြန္ခဲ႔ေသာ နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီေခတ္ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္မွစ၍ လြတ္လပ္ေရးရျပီးကာလ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္အဆုံး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ နိုင္ငံေရးသမိုင္းျဖစ္စဥ္ အဆက္အဆက္ကို ျပန္ၾကည့္္လ်ွင္ ယေန႔ခိိ်န္ထိ ေခတ္ဆိုး စနစ္ဆိုးမ်ားနဲ႔သာ နိုင္ငံသားမ်ားအားလုံး ရင္ဆိုင္ေနၾကရ သည္။ မည္သည့္အစိုးရတက္တက္ ျပည္တြင္းစစ္မီး ေတာက္ေလာင္ေနသမ်ွကာလ ပတ္လုံးစနစ္ဆိုးသာျဖစ္သည္။လြတ္လပ္ေရးရျပီး မၾကာေသာကာလ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသား ေစာဘဦးၾကီး ဦးေဆာင္ေသာ ကရင္လက္ နက္ကိုင္ ယခင္(KNDO) ေနာင္တြင္္(KNU)သည္ေတာခိုသြားခဲ႔ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပထမဆုံးကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ကရင္အမ်ိဳးသား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး စမစ္ဒြန္းသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ကေန ၁၉၄၉ ခု ႏွစ္ဦးအထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ခဲ႔သူျဖစ္သည္။ ထိုႏွစ္အနည္းငယ္ကာလအေတာအတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ KNDO ႏွစ္ဖက္ စစ္ေရးတင္းမာလာမႈ ေတြေၾကာင့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ဘဝကေန အနား ယူခဲ့ရသည္။

စာေရးသူ- ဆလုိင္းထန္းလြန္း(ခ်င္းျပည္)

သူသည္ဘယ္လိုလူစားမ်ိဳးလဲဆိုတာ ယေန႔ေခတ္ လူငယ္အမ်ားစုက သိၾကလိမ့္မည္မထင္ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး စမစ္ဒြန္းဟာအင္မတန္မွ ရိုးသားျဖဴစင္သူျဖစ္ျပီး စစ္ေရးနဲ႔နိုင္ငံေရးကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ျဖတ္သန္းခဲ႔သူတစ္ဦးဆိုရင္ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ား ေဖာ္ျပခ်က္အရ မည္သူမ်ွျငင္းနိုင္ၾကမည္ မဟုတ္ ေခ်။ ဒါဆိုဘာ့ေၾကာင့္ ကရင္ေတြ ေတာခိုရသနည္း?။ အထူးသျဖင့္ KNDO အဖဲြ႔လက္နက္ကိုင္ ေတာခိုသြားရသည့္ အဓိက ျပသာနာမွာ နိုင္ငံေရးအရ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပဌာန္း ခ်က္မ်ားထဲတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ရွမ္း ကခ်င္ ခ်င္း ေခါင္ေဆာင္မ်ား (ပင္လံု)တြင္ ေမ်ွာ္မွန္းခဲ႔ၾကသည့္ တန္းတူအခြင့္အေရးIဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တို႔ျဖစ္သည့္ အဓိက အခ်က္မ်ား ေပ်ာက္ဆုံးေနျခင္းတို႔မွ နိုင္ငံေရးျပသာနာကို နိုင္ငံေရးနည္းလမ္းျဖင့္ ေျဖရွင္းမရေတာ့ သည့္အဆုံး လက္နက္ကိုင္ေတာခိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔အတူက်န္ တိုင္းရင္းသားမ်ားအသီးသီးမွ လည္း နိုင္ငံေရးအရ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိ ေရးအတြက္ ေတာခိုျပီး လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို သေရြ႕ ေရြ႕ဦးတည္လာၾကျခင္းသည္ ယေန႔ထိတုိင္ ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္တုိင္းရင္းသားမ်ား လက္နက္ ကုိင္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ  ၁၉၄၈ခုနွစ္ နယ္ခ်ဲ႕ကုိလုိနီသူ႔ကြ်န္ဘ၀ကေန လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၾက ေသာ္လည္း လြတ္လပ္ေရးရျပီး မၾကာေသာကာလတြင္ စစ္အာဏာရွင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္လုိေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ားသည္လည္း လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနရ ျခင္းျဖစ္သည္။

၁၉၆၁ခုနွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလ(၂၅)ရက္ ေတာင္ႀကီးညီလာခံတြင္ ပင္လုံကတိကဝတ္မ်ားနဲ႔အညီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္မူနဲ႔ ဗမာျပည္နယ္ တစ္ခုဖြဲ႔စည္းဖို႔ျပည္နယ္မ်ား ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔မွ တင္းသြင္းခဲ႔ၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလတြင္ ဘယ္ဗမာလူမိ်ဳးကမွ မေထာက္ခံသည့္အျပင္ ဦးေနဝင္း ဦးေဆာင္ေသာျမန္မာစစ္တပ္မွလည္း မေထာက္ခံခဲ့ ၾကသည္ကို သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ထင္ရွားေနသည္။ ထို႔အျပင္ တိုင္းရင္းသားေတြကို လုပ္ပုိင္ခြင့္ အာဏာနွင့္ သဘာ၀သယံဇာတ ခြဲေ၀မႈ (Power & Resources Sharing) မေပးခ်င္ေသာေၾကာင့္ ဦးနုက ပင္လံုကို ေနာက္ေက်ာခိုင္းျပီး တစ္ျပည္ေထာင္စနစ္နဲ႔ဆက္သြားခဲ႔သည္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ေဖေဖာ္ဝါရီလ(၂၄)ရက္ တြင္ ရန္ကုန္ျမန္မာ့အသံလႊင့္ရံုခန္းမ အမိ်ဳးသားညီလာခံက်င္းပျပီး ျပည္ေထာင္စုဟာ တန္းတူခြင့္ရွိ ေရးလိုအပ္ပါက ခြဲထြက္ခြင့္ရွိေရး စတာေတြနဲ႔ပင္လံုအရ ျပည္ေထာင္စုေပၚေပါက္လာပံုနဲ႔ ရွမ္း စပ္ခြန္ခ်ိဳမွ ဖက္ဒရယ္မူ တင္ျပျပီး ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း ကယား အျခားတုိင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားမွလည္းေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ႔ၾကသည္။ ထိုညီလာခံတြင္ ျပည္နယ္မ်ား ညီညြတ္ေရးအဖဲြ႕ရဲ႕ စာတမ္းကို အစိုးရကိုယ္စား ဦးဧေမာင္က ကန္႔ကြက္ဖို႔ စာအုပ္ရိုက္နင့္ျပီးသားျဖစ္သည္။ ထိုခ်ိန္ကာလတြင္ ဗမာတစ္ေယာက္မွ ဖက္ဒရယ္စနစ္ မလိုလားၾကမွန္းသိသာထင္ရွားခဲ႔သည္။ ဒီလိုနဲ႔ ဗမာလူမိ်ဳးႀကီးဝါဒကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ေနဝင္းမွ စစ္အာဏာျဖင့္ လက္ဆင့္ကမ္းသိမ္းယူျပီး ဒီကေန႔ထိ စစ္တပ္ဟာ အာဏာရဲ့ ဗဟိုျဖစ္ေနေလသည္။ ထို႔အျပင္ တိုင္းရင္းသားနိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုလည္း ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျပီး ျပစ္ဒဏ္အသီးသီးခ်မွတ္ ေပးခဲ႔သည္။

၂၀၀၈ေျခဥကို လႊတ္ေတာ္ထဲ ျပင္မရေအာင္ေရးထားေတာ့ ဒီမိုကေရစီဘယ္လဲဘာလဲ ဆိတ္ သုန္းေနသည္ကို ျပည္သူမ်ားေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္လာသည္။ ဖက္ဒရယ္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီဟာ တိုင္းရင္းသားလူမိ်ဳးေပါင္းစုံုေနထိုင္သည့္ ျမန္မာျပည္လိုမ်ိဳးမွာဒဂၤါးတစ္ျပားရဲ႕ေခါင္းနဲ ့ ပန္းလိုခြဲျခားလို ့မရနိုင္ပါဘူး။ ယေန႔ျမန္မာျပည္သည္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယားမ်ားကို ပုံေဖာ္ဖန္တီးမွသာလ်ွင္ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္တရားမ်ား အနွစ္သာရရိွမည္ျဖစ္သည္။ လူမိ်ဳးတစ္မိ်ဳးက အျခားလူမိ်ဳးစုေတြကို ဖိနိွပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနသေရြ႕(သို႔)ဗမာလူမ်ိဳးၾကီးဝါဒမခ်ဳပ္ျငိမ္း သေရြ ့ထာဝရတည္တ႔ံမည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ မေတြ႕ျမင္နိုင္ၾကဘူးဆိုတာ အခုစစ္မီးေတာက္ေလာက္ ေနျခင္းရဲ႕ သက္ေသပါပဲျဖစ္ပါသည္။ႏွစ္(၇၀)ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ မီးေတာက္ေလာင္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား ေျမစာပင္ျဖစ္ေနရျပီး တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ လူ႔အသက္အုိးအိမ္စည္းစိမ္ေၾကြက် ပ်က္စီးေနရသည္။ လူမ်ိဳးၾကီးဝါဒဆိုသည္မွာ အာဏာကိုအလဲြသုံးစားျပီး လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးထဲက လူတစ္စုမွ အာဏာသုံး ဆုပ္ကုိင္ေနၾကေသာ ဝါဒ(Ideology)ကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အသီးသီးမွလည္း ထုိလူတစ္စု၏အာဏာအလဲြ သုံးစားသည့္ ဝါဒကို ေခ်ဖ်က္အဆုံးသတ္နိုင္ေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေနၾကျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ျပသာနာရင္ဆိုင္ေနၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ျပည္တြင္းစစ္မီးအဆုံးသတ္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းဖို႔ရန္သည္ နိုင္ငံသားမ်ားတစ္ရပ္လုံးတြင္ တာဝန္အရွိဆုံးျဖစ္သည္။မတရားမႈမွန္သမွ်ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ရန္သည္ လူသားတိုင္းတြင္တာဝန္ရွိသည္။ယေန႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး အထူးအာဏာ(၃)ရပ္မ်ားကို ျပည္သူူလူထုလက္ထဲသုိ႔ လုံးလံုးလ်ား လ်ား အျပည့္အဝျပန္ လည္ေရာက္ဖို႔ အထူးလိုအပ္ေနသည္။ ၁၉-ရာစုရဲ႕ ရူပေဗဒသိပၸံပညာရွင္ၾကီး “အိုင္းစ္တိုင္း”ဆိုခဲ႔သည္မွာ “ကမာၻၾကီးကိုပ်က္စီးေအာင္လုပ္ေန တဲ႔သူေတြမွာ အျပစ္မရွိဘူး! ထိုလုပ္ရပ္ကိုထိုင္ၾကည့္ေနတဲ႔သူေတြမွာအျပစ္ရွိတယ္” ဟု ဘယ္ေသာအခါမွ မရိုးနိုင္သည့္ အဆို အမိန္႔ ေျပာခဲ႔ဖူးသည္။ သို႔ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ၾကီး ျပည္တြင္းစစ္မီးအဆုံးသတ္ေရးနဲ႔ ထာဝရျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္တံ႔ဖို႔သည္ အစိုးရတြင္တာဝန္ၾကီးသလို  အလႊာအသီးသီးႏွင့္နိုင္ငံသား မ်ားအားလုံးတြင္လည္း တာဝန္အရွိဆုံးျဖစ္သည္။

ဆလုိင္းထန္းလြန္းသည္ လက္ရွိ ခ်င္းေက်ာင္းသားသမဂၢ(ျမန္မာ)မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးနွင့္ ဗဟုိခ်င္းလူငယ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ဒုဥကၠဌ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္လ်က္ရွိသည္။

About The Author

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *