Ka Sia A Herh Tukmi Pyidawtha Hyper Market

0

Photo credit; The Hakha Post TV

By Pu Thla Hre: 2018 September 6 — Chin ramkulh khualipi Halkha khua hi a pheilei in kauhmi (horizontal extension) pungsan siloin a tunglei (vertical extension) pungsan in a thangchomi a si. A vaang meng 3 tluk, a sau meng 7 tluk a si cang. 2014 kum lio tein Halkha Townhall hi a that lo tuk caah a thar ngeih a herh zia upa pawl he saduhthahnak nganpi kan rak ngei cang. 2015 kum ah Chin Baptist Churches USA (BCUSA) in kan pale a simi chung in Rev. Thlaawr Bawihrin, Rev. Zammang Mualcin, Rev. Thawng Ling Mualhlun le Pu Kep Ling Khengmual cu Halkha ah an rak kan tlawng. Ram dang kan pa le ruahnak pek bantukin Halkha khuasa upa hna cheukhat, Pastorte le Lai mino tampi he meeting voi tampi kan tuah hnuah Chin Convention Centre (minung 5,000 in 10,000 kar aa tlummi hall nganpi) kan ngeih hrimhrim a herh cang tiah zapi hnathla tein kan rak i tim. Hmunhma kawl usih kan ti i Thlacamnak Tlang ah hmunhma tha, rawn tha taktak ekah pa 5 (5 acre) leng kan hmuh i kan rak sawk colh. Hakha City Master Plan Committee (HCMPC) upa pawl min in siseh, Sipin nih siseh, Pastorte le Khua upa hna nih siseh, lungkhat tein kan rak i zuam ti hna. A cozahpi zong hmunhma nan kan pek nakhnga tiah kan rak theihter ko hna.

Halkha ah a herh tukmi Chin Convention Centre hmunhma sokmi kan hmuh hrimhrim lai tiah kan rak zumh. Cu Hall pi saknak ah a herhmi tangka sing 6,000 hmuh ding ah keimah nih ka rak zuam len ve. Tuanvo ngeitu Deparment upa pawl zong ka rak chimh hna i budget plan ah kan rak suai. Cu lio ah cun budget he pehtlai in nawl zeimawzat ngeitu ka rak si ve caah kan suai ning in tangka kan rak hmuh taktak. 2017-2018 budget kum ah tangka sing 6,000 in Chin Convention Centre sak kan rak i tim i hmunhma hmuh kan rak i zuam lengmang.

Hmunhma kan sawkmi rawn tha cu Hall caah siloin nawlngeitu nih Beute Primary School caah an rak pek diam. Beute upa cheukhat zong an pawng te ah hmundang chimh cia dih a si ko nain cung lei upa nih pek hnu cun zeiti tuahawk a tha ti lo. City Hall caah hmunhma dang kawl ah le caan zeimawzat a rau lai i budget kum a luan sual lai ti phan a um. Mah budget hmuh ciami hi kaa dangdang ah a kal sual lai ti phan nih a si fawn.

http://thechinlandpost.info/zeiruang-ah-dah-hakha-market-saktharmi-an-hrawh/
Hakha Myomah Market Thar Sakmi Foundation An Hrawh; Zeiruang Ah?

Halkha kan Pale a simi Hluttaw Chairman Pu Zo Bawi, Lamsul lei Minister Pu Sui Thio, Upadizik Pu Sonny Thang Cung, keimah le Myone Sipin Committee pawl he tha tein khua kan khan hna i hnatlaknak kan ngeih hnu ah Pyidawtha Market tu hi a thar in sa than ko u sih kan ti. Halkha hi a tungsau lei in a thangcho liomi a si caah Super Market hi a tlawmbik pa 3 (Pyidawtha pa 1, Dawrthar pa 1, Halkhathar pa 1) ngeih a herh hrimhrim ding a si caah hmasabik ah Pyidawtha ah sak ding kan timi hi a si. Acozah nih lung tlin pinak a ngeih hnuah Sipin tangka budget Sing 6,000 cu Market saknak caah thial than a si. Market dawr ngeitu zong bia kan ruah hmasa hna i an zapi an lung a tling dih. A cozah lungtlinnak in Market saknak tlangtlatu committee tuah a si i Committee Chairman ah Sipin Minister, Vice-Chairman ah Sipin Director, member ah Khuanu Khuapa lei in upa pa 2, department dangdang in tuanvo ngei upa pa 3 le Secretary ah sipin Committee Chairman, Associate Secretary ah EO an si.

Budget a tlami paohpaoh Tender phunglam ning in theihternak (notice) tuah a si tikah a cung lei tuahmi committee Chairman nih amah duh in Kawl lei in company a rak auh ziar. Tender a sawkmi ah a thawngmi le zumh awktlak company an i zuam len ve ko nain a auhmi hna company hmuh ding hrimhrim aa zuam. Mah hna nihcun an hmuh taktak. Zei tluk an fel le an thiam zong kan hngalhmi an si lo. Kan khua le kan ram ca ah tha te le fel tein a tuan paohpaoh le a fekmi Market an sak khawh paohpaoh ahcun nawl ngeitu nih pekmi cu zei ti awk tha tiah kan ti ko.

Pyine Sipin Director hi mah budget he pehtlai in nawlngeitu lutlai (controlling officer) le tangkachuahtu lutlai (drawing officer) hmunhma tuanvo a ngei tu a si. Lungtlin hnatlaknak (agreement-စာခ်ဳပ္) zong a phungning tein minthut i rian aptu ding a si. Hi kong ahhin tlangtlatu Chairman nih minthut nak nawl a ngei lo. Asinain, Director nawl peknak tello bakin riantuan hram a thokter colh hna. Thloh len zongah cung lei nawlngeitu nih a kan tuanter ti a si. An bochanmi a dang, budget he peh tlai in tuanvo ngeitu le tlangtlatu ding a dang kan si khamah ka zawn ah hin hmuh khawh a si.

Keimah khual ka tlawn le ka manhlo a tam caah Myone Sipin Committee le Engineer pawl cu ni fatin tha tein zohfel ding ah official tein ca ka chuah i tuanvo ka pek hna. Tlangtlatu Committee Chairman nih “Keimah nawl loin cunglei ah chim hlah, theih ternak tuah hlah, ca tial hlah” tiin a ka kham lengmang caah zeimaw caan ah keimahtu cunglei cozah i mawhchiat zong ka tong pah lengmang fawn. A poi ko!
Khual ka tlawng i ka tlun le cangka, an tuandan ka zoh tikah foundation an rak cawhmi, zei bantuk design in dah an tuah timi, anmah lei kap in structure design le foundation design pawl a tu le a tu kan hal i an kan pek khawh lomi, keimah he agreement tuah hmasa loin riantuan an thokmi vialte ka zoh tikah tlangtlatu committee meeting pi auh i ceihhmai ding in timhtuahnak ka ngei. Kei nih tuannak nawl ka pek hna hlanah a phungning lo piin upa pakhat nawl peknak men in mah duh salam in rian nganpi tuan hram thok cu tuahkel le zulhphung (procedure) ning in a si lo caah tuanvo ngeibik pakhat ka si bantukin 30/12/17 ni ah emergency meeting ka auh colh. Committee member chungin engineer a thiammi kan pa Minster hlun Pu Ngun San Aung le lamzung lei engineer pawl, Sipin engineer pawl le Sipin Committee pawl tel in meeting kan tuah. Cu meeting ah an tuan dan zoh felnak tuah ding le a herhnak bantukin cunglei ah chim fian ding hnatlak a si. Kan zoh taktak tikah a fek hrimhrim lai lo ti fiang tein kan hmuh. Foundation an cawhmi zong pe 5 lawng a si i a puan tuk. Ground beam an tuah dan zong a fek hrimhrim lo ti a si tikah a chambaunak tampi hmuh colh a si. Cu hnuah acozah sinah theih ternak kan tuah. Mah hnu cun a cozah lei tuanvo ngeitu le hluttaw upa hna nih a hmun ah an rak zoh ve.

Engineer a thiam ngaimi U Hla Myo a chimning ah cun market dot 3 le a cheu chung ahhin dawr thil a si lai, a zuartu an si lai, a cawtu an si lai, mah vialte i a weight (arih) hi ton 400 leng a si ding a si caah foundation an tuah dan hi tih a nung i iinpi a cimh a fawi tuk ding a si a ti. Aho chimh bang 30/12/17 ni i emergency meeting ka auhmi le kan pa le thawngin thil tihnung a can hlan ah (အခ်ိန္မွီ) a sining kan theih khawhmi hi zapi kan van a tha tuk. An chim bang sak dih hnu kum khat hnih ah cim taktak sual sehlaw zeidek kan lawh hnga. Cu tikah cun upa cheukhat cu Halkha hmanh ah an um ti lai lo i a taangmi kannih cu mi mithmai khah zong a si hrim hnga lo. Hi kawng he pehtlai in phunglam hngal lo mi, quality a hmaan lo mi le keimah he sachoh choh (contract) hmasa lo in a tuantertu Minister chanbau nak vialte cu keimah chungtu ah nih an ka khinh dih. Sihmanhsehlaw, mi zapi caah tihnung taktak a simi a hlan kan in kan hngalh khawh i kan khamh manh caah ka di a riam ko.

Company tuanvo ngeitu cu ngawlter an si. Atu cu cozah Lamsul le Tuannak tang ah a ummi inn le lo saknak ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန၊ အေဆာက္အဦးဦးစီးဌာန တည္ေဆာက္ေရးအမွတ္(၉) nih tuanvo an lak cang. Tuan hram zong an kan thok piak cang. Tangkaa budget sing 6,000 zong anmah sinah kan pek cang hna. Foundation caah vawlei tang an cawhmi hi a thuk 15 metre (pe 45 leng) thuk asi. Boiled pile in an tuah. Pe 3-3 a chahmi concrete thirtung 34 an bunh lai. A ra laimi 2019 March thla ah an sak dih lai. Dot thum le a cheu ahhin ground floor ah dawrkhan 61, first floor ah 31, second floor ah 29, a cungbik roof floor ah 4, a dihlak dawrkhan 125 a um lai. Sipin Sa laisen zuarnak le zung caah khan 5 a si lai i dawr ngei cia khan 71 pek hnu ah a tangmi 49 cu a duhmi paoh zuarh an si lai.

Dawr ngei cia pawl zong a leng um caan a sau, a har ngai ko lai nain zungzal caa a si caah lungsau te in hngah a hau ko. Market saknak kong ah departmental enquiry tuah a ingmi le sualphawt a tongmi mawhchiat a ingmi zong kan um. Mah sualnak bak kha mi sualnak tu ah a chiatu zong kan um rih. Sualphawt tong ve hmanh ning law company pawl i an bukbau tawngh cu chimlo, an lakphak hraikhat hmanh a teplotu ka si kha a hngaltu cu an um ko lai. Hakha Market pi hi kan khua kan ram caah a thami le a fekmi siseh ti ka duh tuk caah a hram a rak thoktu ka si ve bantukin dinfelnak he raltha tein tuan kaa zuamnak hi a si. A lengmi mi sawhsawh nih a chung thil sining hngalh a har ngaimi a si caaah a tawifian nakin ka langh termi asi. A dikmi thil cungah cun ralthat zong a herh ka ti.

Halkha ah a fekmi le a thami Market pi a rauh hlan ah kan ngei cang lai. Ka sia a herh tukmi Pyidawtha Hyper Market Pi cu tlamtling tein a hram kan tuah dih cang caah ka hna a ngam cang.

Catialtu Pu Thla Hre nih amah a tonmi chung in mizapi caah fianternak saduhthah he a tialmi a si. Hi hmuhning capar kong ah, the Chinland Post ruahnak le dirhmun a tel lo.

Hakha Myomah Market Thar Sakmi Foundation An Hrawh; Zeiruang Ah? 2018 January 23

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: