Kawl Ralkap miphun cihmihnak (Genocide) a tuah ko tiah US nih phungning in a thanh

0

The Chinland Post | 2022 March 22 – Rohingya cungah Kawl ralkap nih a tuahmi hi Genocide tiah auhmi miphun ning in hlohnak, cihmihnak le Crime against Humanity timi miphun hna cung i sual tuahnak, hramhram in tuahmi sualnak a buar ko tiah United State (US) cozah nih March 22 ah phungning tein a thanh.

“Kawl ralkap nih nih Rohingya miphun cungah miphun ning in thahnak a buar ko tiah fiang tein thanh kan duh. Atu bantuk thanh khawhnak caah American ramdang kongkau Department sin in kan ngahmi thil sinning pawl ṭha tein kan zohfel leng ah, Amnesty International, Nuhrin covo kong he pehtlai in hlathlaitu phu le a dangdang phu pawl sin in ngahmi thil sinning pawl ṭha tein zoh fel hnu ah biakhiahmi a si” tiah US Ramleng Vuanci (Secretary of State) Antony Blinken nih a chim.

Washington DC ah a ummi Holocaust Museum ah Kawl ralkap nih Rohingya mihphun cungah hramhram in a tuahnak hna cazin pawl cu March 21 ah zoh a si cang tiah Antony Blinken nih a chim.  Hika ah a chimnak YouTube in zoh khawh a si.

Cun, ralzaam 900,000 leng a cohlangtu Bangladesh ram cu kan theihpi ko tiah a chim fawn. Rohingya pawl hramhram in tuah an tonmi kong he pehtlai in State Administration Council (SAC) hruaitu General. Min Aung Hlaing nih 2017 September 1 ah a chimmi kha chimh ṭhan kan duh hna tiah a peh.

“Bengali buainak hi, caan saupi chung a phichuah khawh lomi thil a si i, cozah dirhmun in a ṭhatnak bik in tawlrel kan i zuam lio a si” tiah a rak chim i, mah minung ṭhiamṭhiam nih Democracy phunglam ning tein thimmi cozah cu 2021 ah uknak a lak khanh bantuk in hramhram thiltuah pawl zong a buar thluahmah rih tiah Antony Blinken nih a langhter.

American cozah nih a tu bantuk in a thanhmi hi Bangladesh Minister of Home Affairs  Asaduzzaman Khan nih lunglawm tein a don.

“American cozah i cathanh cu Myanmar ram ah a ummi Rohingya pawl rammi sinak nawl ngah khawh ṭhannak caah bawmtu ṭha a si lai” tiah Asaduzzaman Khan nih a chim.

US Ramleng Kongkau Committee (Foreign Affairs Committee) lutlai Edward J. Markey nih President Joe Biden nih a tu bantuk in a thanhmi hi kan don i, 2021 ah ralkap nih hramhram in uknak a lak hnu a thiltuah pawl zong hi War Crimes le Crimes against Humanity sualnak a buar ko tiah fiang tein thanh ding ah a forhfial.

Human Rights Watch (HRW) nuhrin covo kong he pehtlai in zohfelnak a ngeitu phu zong nih American cozah nih a tu bantuk in a thanh leng cangka in a ziizutnak zong tuah chap ding in March 21 ah a forhfial.

Fortify Rights phu in nihrin covo kong thiamsang a simi U Zaw Win zong nih American cozah nih a tu bantuk a thanhmi hi caan saupi an tuarmi Rohingya caah tuanbia pakhat ṭialni a si tiah a thanh.

Bangladesh ram Balukhali ralzaam camp ah a ummi Ko Ali Ginat zong nih a tu bantuk thanh ding hi kum 10 leng kan hngah cang tiah RFA ah a chim.

“American cozah nih Genocide tiah a thanh ding hi 2012 lio Kawl ralkap nih Rohingya cungah sualnak a buar cangka in Genocide timi biafang hi American cozah sin in theih kan duhnak hi a sau ngai cang. A caan a tlai pah cang tiah ka ruah. A tu bantuk in ralzaam camp kan umnak hi kum 5 a si cang. Asinain, Rohingya miphun sinak in American cozah nih Genocide tiah a chim ding hi kan cohlan ko”.

Cubantuk in, Bangladesh ram Tinkhali ralzaam camp i Rohingya mino phu director U Khin Maung Aye nih vawlei cung ram ṭhawngṭha nih a tu bantuk in an kan chimpiakmi hi bochanawktlak a si tiah a chim.

“A tulio American President hi kan upat. Thimnak aa cuh lioah biakamnak pakhat a kan pekmi a um. Rohingya miphun kong he pehtlai in ka zohfel ṭhan lai. Cun, Genocide a buar le buar lo biakhiahnak ka tuah lai tiah a rak ti. A biakam bantuk in a tuah caah ka uar. Vawlei cung ram ṭhawngṭha nih a tu bantuk in a thanh hi kanmah caah hngatchan awk a tlak. American bantuk ramṭha nih Genocide tiah a thanh le cangka in kan hngah lenmi tlukruannak caah thazang thar a canter lai. Kawlrap hi thlau in Rohingya pawl an mah umnak hmunhma te kirter ṭhan ding zong bawmhhal kan duh rih. Mah thil hi Rohingya ca lawngah teinak a si lo. Myanmar ram caah teinak a si. Vawlei pumpi hmai ah SAC caah a fak taktakmi thil a si”.

Britain ram, London khua ah hram a bunhmi Myanmar Rohingya phu lutlai U Htun Khin nih American cozah cathanh cungah a tu bantuk in a chim.

“Tuni thokin American cozah policy hi a fak chin thluahmah lai i a ziizutnak pawl a um khawh chin rih caah kanmah Rohingya miphun telh in minphun hme hna le Myanmar ram kong he pehtlai in thazang a um tuk tiah chim ka duh”.

Nuhrin covo lei a cawlcangtu Wai Wai Nu nih ramdang nih a ziizutnak pawl a fak chin kho men tiah a ruahnak a chim.

Myanmar rammi hna nih kan halmi Kawl ralkap a zizutnak, minphun hme cungah a buarmi sualnak le mipi cungah a buarmi sualnak pawl a zizut ding ah kan halmi cu, atu bantuk cathanh ruangah a thaṭhawng chin kho men tiah chim khawh a si”.

China ram, Xinjiang peng ah nehnam a tongmi Uyghur miphun kong, Rwanda, Bosnia, Iraq le Darfur ah a cangmi telh in vawlei pumpi ah a cangmi miphun ning thahnak 7 cu Genocide a buar ko tiah US nih a thanh.

Myanmar ram i Rohingya kong ah Genocide a buar ko tiah a thanh cang caah US nih Genocide kong he pehtlai in, a pariat (8) nak ram a si tiah Antony Blinken nih a chim.

Cc: RFA Burmese

About The Author

Na ruahning rak langhter ve.. (Leave a comment)

%d bloggers like this: