Remdaih Sernak Kong He Aa Pehtlaimi Biafang Pawl Laiholh In Lehnak Workshop An Tuah
The Chinland Post| 2019 July 24| Chin Association for Christian Communication (CACC) le Search for Common Ground zung tawlrelnak in Remdaih Sernak kong he aa pehtlaimi biafang pawl Chinca (Lai) in sullam fianternak le lehnak (Peacebuilding Lexicon Workshop) cu July 23, 2019 1-5pm CACC Hall ah an tuah tiah theih a si.
Hi Ton biaruahnak ah Hakha hrambunh Zatlang bu hna, nunphung bu, sianghleirun sianginn lutlai hna, Caholh lei thiamsang hna le CACC riantuantu upa hna telh in tuah a si.
An lehmi biatlang hi 100 renglo a si.
Remdaihnak kong le herhmi dangdang ah Mirang biafang kha Chinca (Lai) ah hman kan duh ahcun a tanglei bantuk in zohchih khawh a si.
No. | Terminology (ENGLISH) | Translation (LAI) |
1 | access to social services | Nunnak Hramtha Hmuh Khawhnak |
2 | accountability | Tuanvo Laknak |
3 | armed actor | Hriamtlai |
4 | Armed conflict | Hriamtlai Buainak |
5 | Awareness | Hngalhfiannak |
6 | Campaign | Zuamcawhnak |
7 | Capacity Building | Thil ti khawhnak Thanter |
8 | Ceasefire Agreement | Kahngolnak Biahren |
9 | Citizenship | Rammi Sinak |
10 | Civil Society | Zatlang Bu |
11 | Coexistence | Khuasak (tintuk) Tinak |
12 | collaboration | Tuantinak |
13 | Common ground | Funtomnak |
14 | Common interest | Duhmi ikhahnak |
15 | Communication | Chawnhbiak pehtlaihnak |
16 | Community | Khuatlang phu |
17 | Conflict [vs violence] | Alhnialnak [vs zaanghman buainak) |
18 | Conflict affected area | Buainak Hmun |
19 | Conflict transformation | Buainak Ai Thlenning |
20 | Corruption | Eihmuarnak |
21 | Crime rate | Sualnak Zat |
22 | Cultural actors | Nunphung kilvengtu |
23 | Cultural icons | Milang sar |
24 | Cultural violence | Nunphung lei buainak |
25 | democratic governance | Za-ukphung Hruainak |
26 | Dialogue | Biaruahnak |
27 | Direct Violence | Namneh Buainak |
28 | Disabled persons | Pumtling lo |
29 | Drug trade/trafficking | Ritsii Chawlehnak |
30 | Environmental destruction | Pawngkam Rawhralnak |
31 | Equitable access | Buaktlak tein Hmuh khawhnak |
32 | Equity (and equality) | Buaktlaknak/ruanternak (Tlukruannak) |
33 | Ethnic Armed Organization | Miphun Hriamtlai Phu |
34 | Ethnic conflict | Miphun Buainak |
35 | Exclusion | Hnon/Telhlo |
36 | federalism | Federal |
37 | Freedom of movement | Zalong tein Cawlcanghnak |
38 | Gender | Nu-pa Sinak |
39 | Gender bias | Nu-pa Thleidannak |
40 | General Administration Department | Uknak Zung |
41 | healthcare infrastructure | Ngandamnak Thilri |
42 | Human rights | Nuhrin Covo |
43 | Identity | Sinak |
44 | Inclusion | Zapi Huap |
45 | Inclusive Peace Process | Zapi Huap Remdaihnak (lamthluan) |
46 | Indicator for peace | Remhdaihnak Tahfung |
47 | Inequality | Tlukruanlonak |
48 | Influencers for peace | Remdaihnak Kutrit kho tu |
49 | information | thawngthanh |
50 | interests | Lungumnak/Lungla/Lungduh |
51 | Internally displaced person (IDP) | Ramchung Hartong Thialkaammi |
52 | Land grab/Land grabbing | Vawlei chuh |
53 | Land Rights | Vawlei ngeihnak Nawl |
54 | Landmines | Leitang Bom |
55 | LGBTQI | Nudokpadok |
56 | Liaison office | Pehtlaihnak Zung |
57 | Livelihoods | Pawcawmnak |
58 | Majority/minority | Mitam u/Mitlawm u |
59 | Media Consumption | Thawngpang theih khawhnak |
60 | Mediation | Remhnak |
61 | Migration | Thialkam |
62 | Nationwide Ceasefire Agreement | Rampumpi Kahngolnak Biahren |
63 | Needs | Herhbaunak |
64 | Negative Peace | Daihnak Thalo/Daihnak Deu |
65 | Negotiation | Ceihkhan |
66 | Participation | Telnak |
67 | Participatory decision-making | Zapi Khuakhannak in Biakhiahnak |
68 | Peace | Remdaihnak |
69 | Peace Agreement | Remdaihnak Cahren |
70 | Peace architecture | Remdaihnak Sernak |
71 | Peace Process | Remdaihnak lamthluan |
72 | Peace process (formal) | Ningcang te Remdaihnak Lamthluan |
73 | Peace process (informal) | Ningcanglo Remdaihnak Lamthluan |
74 | Peacebuilding | Remdaih Sernak |
75 | Perception | Hmuhning/Ruahning |
76 | Pervasive corruption | Eihmuarnak in khah/ Rawhralnak in khah |
77 | Political process | Ramkhel Lamthluan |
78 | Political process/Political decision-making | Ramkhel lamthluan/ramkhel biahrennak |
79 | Positions | Rian/Dirhmun |
80 | Positive Peace | Remdaihnak Tha |
81 | Public consultation | Zapi Ceihhmaitinak |
82 | Public dialogue | Zapi Biaruahnak |
83 | Public participation (Engagement) | Zapi Telnak |
84 | Rape | Tlaihhrem |
85 | Recommendation | Tanpinak, Hnatlakpinak |
86 | religious minorities | Biaknak lei Mitlawm-u |
87 | Representation | Aiawhnak |
88 | Safety and security | Humhimnak |
89 | service delivery | Riantuanpiaknak |
90 | Sexual and Gender Based Violence (SGBV) | Kokek sinak cung Thleidannak |
91 | Shared Visions for the Future | Hmailei chunmang ihrawm |
92 | Social cohesion | Zatlang Rualremnak |
93 | Social discrimination | Zatlang Thleidannak |
94 | social media | Zatlang Media |
95 | Stakeholder | Lenglei Thohderhtu |
96 | Statelessness | Ramngeilo |
97 | Stereotype | ruahpuh/ruahdap |
98 | stigmatization | Thlanglamh/Nautat/Zawmhtaih |
99 | Structural discrimination | Nawlngeihnak/Phung hmangin Thleidannak |
100 | Sustainability (of peace process) | A Hmunmi/Anguhmi Remdaihnak Lamthluan |
101 | Territory | Ramri Hmunhma |
102 | Threatened livelihood | Pawcawm Hnorsuannak |
103 | Tolerance and understanding | Intuar khawhnak le Theihthiamnak |
104 | Transparency | Fianghlang tein |
105 | Trauma | Tihphan Zawtnak |
106 | Trust | Zumhnak/Bochannak/Zumhngamnak |
107 | victim blaming | A Tuartu/A Ingtu Mawtchiat |
108 | Violence | Tukdennak/Zaang-ennak/ \Puarhrannak |
109 | War | Ral |
110 | win-win solutions | Tluk cio tein Lairelnak |